Curiosity’nin açtığı deliklerden biri.
(Kaynak: NASA/Spacedaily.com)
NASA’nın Mars Gezgini “Curiosity” aracı üzerindeki “SAM” (Sample Analysis at Mars) aracından sorumlu bilim insanları, Mars yüzeyinde organik moleküllerin varlığını belirlediklerini duyurdular…! Organik moleküller Dünyada varlığı bilinen tüm yaşam formlarının yapı taşlarını oluşturan, esas olarak karbon, hidrojen ve oksijenin birleşiminden oluşan çeşitli moleküller…
Ancak, yaşam içermeyen kimyasal reaksiyonlar da organik moleküller oluşturabilmekte… Bu sebeple, Marsta belirlenen organik moleküllerin geçmişten varolmuş bir yaşam ürünü mü yoksa kimyasal bir reaksiyonun sonucu mu olduğu henüz bilinmiyor… Organik moleküllerin biyolojik-olmayan kaynaklarına örnek, Marsın ilk dönemlerinde ortaya çıkan sıcak su kaynaklarındaki kimyasal reaksiyonlar veya asteroidlerle veya kuyruklu yıldızlarla taşınan organik maddeler olabilir…
Bugün bilindiği kadarıyla, Marsın yüzeyi yaşam için uygun bir ortam değil… Ancak, Marsın, birkaç milyar yıl önce, yaşam için uygun olabilecek ılıman bir iklime sahip olduğu biliniyor… Bugüne kadar Mars yüzeyinde pek çok nehir yatağı kalıntısı ve ancak su ortamında oluşabilen mineraller belirlendi… Curiosity aracı tarafından keşfedilen organik moleküller Gale Kraterinde bulundu… Bilim insanlarına göre, bu krater birkaç milyar önce bir göl barındırıyordu ve bu kraterin içinde incelenen kayalar bu gölde oluşan çökelti kayalarıdır… Araştırmacılar henüz Marsta yaşam izi bulduklarını söyleyecek safhaya gelemeseler de, bu keşif ile, Marsta birkaç milyar yıl önce yaşamın yapı taşları olan ve yaşam için enerji sağlayan organik moleküllerin varlığı belgelenmiş oldu…
Mars araştırmacıları, Dünyada yaşamın ortaya çıktığı 3.8 milyar yıl önce (belki biraz daha önce), suyu, ılıman iklim ve organik maddeleri ile, Marsın da, yaşam için uygun bir ortam sağladığını düşünüyor…
Marsta keşfedilen organik moleküller içinde “klorin” (chlorine), “klorbenzen” (chlorobenzene), “dikloretan” (dichloroethane), “diklorpropan” (dichloropropane), “diklorbütan” (dichlorobutane) gibi bileşikler mevcut… “Klorbenzen” Dünyada doğal olarak mevcut olmayan, sentezlenen bir kimyasal madde… İlaç ve boya üretimi gibi kimya sanayiinde kullanılıyor…”Diklorpropan” da boya çözücü imalinde kullanılıyor…
Araştırmacılara göre, “klorin” ihtiva eden bu organik moleküller göl çamuru kalıntılarında mevcut olabilirdi… Ancak, çamur taşında daha ilkel organik moleküller mevcut olabilir ve SAM cihazı içinde, analiz için ısıtılan bu maddeler, “klorin-ihtiva eden” bileşikleri sentezlemiş olabilir… Mars kayalarında ve toprağında mevcut olan “perklorat” (perchlorate) minerali, SAM cihazı içinde ısıtıldığında, olası organik bileşiklerin yapısını değiştirerek, deney sonuçlarından şüphe duyulmasına sebep olmakta… Araştırmacılar, bu olasılık mevcut olsa da, SAM cihazının sentezlenecek “klorbenzen”in, oransal olarak, milyarda yirmiiki parçayı geçemeyeceği görüşünde… Çamurtaşı örneğinde belirlenen miktar ise çok fazla…Araştırmacılar, bu bulguya dayanarak, Marsta organik moleküllerin mevcut olduğunu ileri sürdü… SAM aracı, matkap ile delinen kayalardan elde edilen tozu fırınında 875 santigrad dereceye kadar ısıtarak, açığa çıkan gazlar içindeki molekülleri belirliyor…
SAM aracı ile yapılan analizlerden, incelenen Mars kayasındaki suyun içindeki hidrojen/döteryum oranından, Marsın suyunun önemli bir kısmını, bu göl yatağındaki kayaların oluşumundan önce, kaybettiğin ve kaybetmeye devam ettiğini de belirledi…
Yararlanılan Kaynaklar:
HAVACILIK VE UZAY 
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.