“Ölümlü” A400M kazasının sebebi “veri-silinmesi” hatası mı…? (Is fatal A400M accident linked to data-wipe mistake…?)

Atlas_2İngiltere  A400M’leri.  

“Bbc.com”da  10  Haziran  2015  tarihinde  yayımlanan  bir  yazıda  bu  ileri  sürüldü…!

Airbus’ın  uzmanlarının  yaptığı  araştırmaya  göre,  dört  motorunun  üçünün üzerindeki  bilgisayarda  mevcut  veriler, bu  kazadan  önve  ve  farkında  olunmadan (accidentally)  silinmiş…! Bilgisayarda  yüklü  olan “tork  kalibrasyon  parametreleri”  (torque calibration parameters)  da  önceki  bir  yazılım  yüklemesi  esnasında,  farkında  olunmadan, silinmiş…!  Bu  durum  da, pervanelerin  çok  yavaş  dönmesine  sebep  olmuş…

9  Mayıs  2015  tarihinde, Ispanya’nın  Seville  şehri  yakınında  meydana  gelen  bu  kazada, uçakta  bulunan  dört  kişilik  uçuş  ekibi  (iki  pilot  ve  iki  uçuş  mühendisi) hayatını  kaybetmiş  ve  A400M  uçuşları  geçici  bir  süre  durdurulmuştu…

Yine  de,  Airbus’ın  Paris  Air  Show  2015’te (birkaç  gün  sonra) bu  tip uçağı  uçurmayı  planladığı  bildiriliyor… 

 Hayli otomatik  olan  A400M kontrol   sisteminde  her  motora  ECU (Electrical  Control  Unit)  adı  verilen  bağımsız  bir  kontrol  bilgisayarı  tarafından  kumanda  ve  kontrol  edilmekte… Bu  üniteler,  pilot  tarafından  verilen kumanda  üzerine  motorun  optimum  şartlarda çalışmasını  sağlamakta… ECU’lar, motor  torku/pervane  devri  için   sensörlerden  alınan  verileri  değerlendirirken  “parametre veri  kaydını”  referans  almakta… Bu  parametre  verileri  silinmiş  ise,  ECU sensör  verilerini  değerlendirememekte…!

Bu  durum  da, kalkıştan  sonra  pilotların  güç (devir)   ayarlama  (power  setting) kumandası verdiğinde  dört  motordan  üçünün  neden  itaat  etmediğini  açıklamakta…  Meydana  gelen  kazada  pilotlar   dört  motordan  üçünü  “uçuş-rölantisi”  pozisyonunda  güç  artıran  pozisyona  getirememiş, üç  motor  rölanti  devrinde  kalmıştı…!

Kaza  ispanya’da  meydana  geldiği  için, incelemede  yetkili  makam  İspanya  Silahlı Savunma  Bakanlığı (Heyeti)…Airbus  yetkililerinin  yaptığı  bu  açıklamalar  gayrı-resmi  statüde…!

İspanya,  kaza  incelemesi  sonuçlanıncaya  kadar, ülkesinde  gerçekleştirilmek  zorunda  olunan  A400M  test  uçuşlarını  durdurmuş  durumda…

*

Daha  önce  de  belirtildiği  üzere,  A400M  uçağı  gerek  sivil  ve  gerekse  askeri  sertifikasyon  standartlarının/gereklerinin/özel  şartlarının  uygulandığı, çok-uluslu  bir  ekibin  de  denetimlerde  görev  aldığı  bir   “ilk”  tasarım-üretim  projesi  ürünü…

Ancak,  bu  kaza  da  gösterdi  ki, projelerin  “gösterişi”   insan  hatalarının  önlenmesini  garanti  etmiyor…

Herne  kadar,  gelinen bu  safha  konuşmak  için  biraz  erken  olsa   da, uçak  sertifikasyonunda   “panellerle  yönetim”  stratejisinin  uygunluk  ve  yeterliliğinin  de   sorgulanması  gerekebilir…

Uluslararası  denetim  ekipleriyle  gerçekleştirilen  “uçuşa  elverişlilik-sertifikasyon  denetimleri”nin  yeterliliği  ile  birlikte…!

Yararlanılan  Kaynak:

http://www.bbc.com/news/technology-33078767

 

%d blogcu bunu beğendi: