Marsta “Aurora”lar (temsili)
(Kaynak: NASA/JPL-Caltech/MSSS and CSW/DB/Space.com)
NASA’nın Mars Atmosferini araştırma aracı MAVEN’in (NASA’s Mars Atmosphere and Volatile Evolution) araştırma bulguları 5 kasım 2015 tarihinde açıklandı…
Yapılan açıklamaya göre, araştırmacılar Marsın güçlü manyetik alanın mevcut olmadığı bölgelerinde ve geceleri Aurora’lar ortaya çıkmakta…!
MAVEN aracı, çıplak gözle gözlenemeyen bu auroraları üzerinde mevcut morötesi ışın algılayıcısı ile belirleyebilmekte… Ancak araştırmacılar yeşil, kırmızı ve mavi renklerde gerçekleşebilen bu ışık oyununun çıplak gözle de gözlenebileceğini düşünüyor…
Güneşten gelen ve Dünayanın manyetik alanı tarafından manyetik kutuplara doğru saptırılan şarjlı parçacıklar (charged particles), gezegen atmosferinin herhangi bir bölgesinde gözlenebilen, aurora ışık gösterisine sebep olmakta…
Marsın küresel bir manyetik alanının mevcut olmaması sebebiyle, Dünyadakine benzer şekilde kutup-ışıması oluşumunun mümkün olamayacağı düşünülüyordu…
Kasım 2014’ten beri Mars atmosferini incelemekte olan MAVEN bu ışımalardan birini Aralık 2014 içinde, diğerini ise Mart 2015’te belirledi…
Araştırmacılar Marsta yaşam için uygun ortamın Dünyada ilk mikrobun ortaya çıkışından hemen sonra gerçekleştiğini düşünüyor…
MAVEN’in sağladığı yeni bulgular Marsın karbondioksiti-bol atmosferini 4.2- 3.7 milyar yıl önce kaybetti… Mars yüzeyini nisbeten ılık tutan ve sıvı su için ortam sağlayan bu atmosfer daha hafif moleküllere ayrışarak uzaya kaçınca, Mars ta, yaşam barındırabilme özelliğini kaybetti…!
Son araştırmalar mikrobik yaşamın Dünyada 4.1 milyar yıl öncesinden itibaren ortaya çıktığını gösteriyor…
Bazı bilim insanlarına göre, eğer yaşam Dünyaya göktaşları ile, Marstan taşındıysa, bu canlılar Marsı tam zamanında terketmiş olmalı !
Mars bugünlerde soğuk ve kurak bir yapıda olsa da, Mars yörüngesinden ve yüzeyinden yapılan araştırmalarda bu gezegenin milyarlarca yıl önce ılık bir iklime sahip olduğunu ve o tarihlerde birçok su akıntısının ve gölünün mevcut olduğunu gösterdi…
Gezegendeki bu dramatik değişim atmosferini kaybetmesi yüzünden meydana geldi… Marsın bugünkü atmosfer basıncı Dünya Atmosferinin yüzde biri kadar…
Araştırmacılar, milyarlarca yıl önce gerçekleşen Güneş patlamalarının (Coronal Mass Ejection-CME, solar eruption) Marsın atmosferinin sıyrılmasında önemli rol oynadığını düşünüyor…
MAVEN’in sağladığı verilere göre Mars her saniye uzaya atmosferinin 100 gram kadarını kaybetmekte… Güneş patlamasının şiddetine bağlı olarak bu kayıp on- yirmi katına kadar artabilmekte…
Bilim insanları, Marsın atmoefer kaybına sebebp olan Güneş rüzgarlarının, dört milyar yıl kadar önce, çok daha şiddetli ve sık aralıklı olduğunu düşünüyor…
Bilim insanları, Marsın atmosfer kaybının ana sebebini o tarihlerde (birkaç yüzmilyon yıl içinde) gerçekleşen ve gezegeni Güneş rüzgarlarından koruyan, “küresel manyetik alan kaybı” (global magnetic field loss) olduğunu düşünüyor…
MAVEN’in Mars atmosferindeki başka bir keşfi “uzay tozu”…! Yüzeyden 150-1000 kilometrelik bölgede belirlenen bu toz Marsa uzaydan gelmekte… Araştırmacılar marsın iyonosferinde belirlenen “kararlı (steady-state) metal-iyonu tabakası”nın kaynağının bu toz olduğunu düşünüyor…
Yararlanılan Kaynaklar:
https://www.youtube.com/watch?v=gX5JCYBZpcg
https://www.youtube.com/watch?v=jjItLod-prE
https://www.youtube.com/watch?v=29RI5YMnEdQ
http://www.space.com/31043-mars-auroras-nasa-maven-mission.html
http://www.space.com/31031-mars-atmosphere-discovery-nasa-maven.html
