Kuasar’lar ne kadar sıcak olabilir…? (How much hot quasars could be…?)

Kuasar 3C273  ve  gaz  jeti.

(Kaynak: Chandra/earthsky.org)

Astronomların Dünyada  ve  uzayda mevcut  teleskopları  organize  ederek gerçekleştirdikleri  bir  araştırmada, “ 3C273 “  olarak  kataloklanan Kuasarın  merkez  sıcaklığının (core  temperature) 10  trilyon derece  kadar  olduğu  ölçüldü…! (Bu  gibi çok  yüksek  sıcaklıklarda ölçü  biriminin tipi  etkisini  yitirir…!)  Bu  sıcaklık, daha  önce  mümkün  olabileceği varsayılan  sıcaklıktan  çok  daha  yüksek…!

Chandra Uzay  Teleskobu  tarafından  alınan  görüntüde, aşırı  seviyede  güçlü  olduğu  değerlendirilen  bir  gaz  jetinin, bu  Kuasarın  merkezindeki  Kara  Delik  tarafından  emilmek  üzere  hareketlendirilen gazın  çevresinde  oluşan  elektromanyetik  alan   tarafından fışkırtıldığı  düşünülüyor…Chandra,  aynı  zamanda, 3C273’ün merkezinden bu  gaz jetine  doğru,  sürekli  bir  x-ışını akışını  da  belirledi…

Araştırmacılar, Dünyadaki  ve  uzaydaki  teleskopları-bir  şekilde- birleştirerek (ve  kendi  ifadeleriyle) Dünyanın  çapının  sekiz  katı  çapta  bir  sanal  teleskop  elde  ederek, 3C273  üzerinde  gerçekleştirdikleri  gözlemlerde, “teorik  sıcaklık”  üst  limitinin  aşılmış  olduğunu  belirlediler…!

Araştırmacılara  göre, süper-kütleli  tüm  gökadaların  merkezinde, kütlesi  Güneşin  kütlesinin milyarlarca  katına  ulaşabilen  Kara  Delikler  mevcut… Bu  Kara  Delikler, içinde  bulundukları  tüm  yıldızların  parlamasından daha  güçlü  parlaklıkta gaz  jetleri  fışkırabilmekte…! Ancak,  bu  gaz  jetleri  içindeki elektronların sıcaklığının 100  milyar dereceyi  aşması  durumunda, x-ışını  ve  gama-ışını üreten  kendi  ışımalarıyla etkileşerek, hızla  soğurlar…

Kuasar 3C273  bilim  insanlarını  şaşırtmış  durumda…! 

Araştırmacılar,  tek  gözlem  aracıyla  mümkün  olamayan  bu  ölçümü  yapabilmek  için, Dünya yörüngesine  2011  yılında  yerleştirilen,  “RadioAstron”  adlı gözlem  uydusu  ile  Dünya  üzerinde  olan  ve  koordineli  çalıştırılan, diğer büyük  teleskopların  sağladığı  veriyi   kullandılar.

Araştırmacılar,  bu  sayede,  Hubble  Uzay  Teleskobunun  elde  edebileceğinden binlerce  defa  daha ayrıntılı  gözlem  ve  belirleme  yapılabildiğini öne  sürdü…

 

 

Yararlanılan Kaynaklar:

https://www.youtube.com/watch?v=X5zWKaiLOTA

http://earthsky.org/space/the-extremely-hot-heart-of-quasar-3c273