Max Planck… kimdi…? (Who  was Max Planck…?)

max_planck_1858-1947

Max Planck

Max  Planck, daha  ziyade “Plank  sabiti”  ile  hatırlanan  bir  bilim  insanı…!

Onun  hayatının  ve  öneminin  hikayesini  bulacağınız  aşağıdaki  yazı Matt Williams’ın universetoday.com’da 18 Ocak 2017  tarihinde  yayımlanmış yazısından uyarlamadır…

Bir  Almanya  vatandaşı  olan  Plank  iki  Dünya  savaşı  yaşamış… Nobel  Ödülü  kazanmış…

Fizikçi  olan  Max Planck “Kuantum  Teorisi”nin  kurucusu  olarak  kabul  ediliyor…! Galileo, Newton  ve  Einstein  gibi zamanının  en  etkileyici  bilim  insanı… Fizik  alanında  devrim  yaratmış  bir bilim  insanı… Üstelik  bunu, kendisine “bilim  alanında  artık  keşfedilecek  birşeyin  kalmadığının  söylendiği  bir  dönemde”  yapmış…!

Almanya’nın  Kiel  şehrinde 1958  yılında  doğan  Plank  eğitimli  bir  aileden  geliyor… Plank, lise  döneminde matematik, astronomi, mekanik ve  müziğe  ilgisiyle  dikkati  çekiyor…

Münih  Üniversitesinde  teorik  fizik,   Berlindeki  “ Friedrich Wilhelms University”de  fizik  okuyor…  Hocası Hermann von Helmholtz’dan  çok  etkileniyor…  Plank  araştırma  alanı  olarak  “termodinamik”i seçiyor…

Bu  sahada  yaptığı  araştırmalar  ve  açıkladığı  düşünceleriyle  tanınmaya  başladı… Kara  Cisim  Işıması  bu çalışmalarındandı…

ABD’li  araştırmacı   Josiah Willard Gibbs’in  paralelinde  Termodinamik  ve Entropi  Teorisinin  keşfini keşfetti.. Ancak, bu  çalışmasından  kredi  alamadı…!

1885’te  Kiel  Üniversitesine teorik  fizik  öğretim  üyesi   olarak  kabul  edildi… Orada, fizik, kimya  ve  ısı  sistemleri  sahalarında  araştırmalar  yaptı… 1889’da  “Freidrich Wilhelms University”e  döndü…1892’de  Profesör  oldu… Makamını 1926’da  Edwin Schrodinger’e  devretti…!

1894’te  ticari  firmaların  desteğiyle aydınlatma  ampulünün  iyileştirilmesi  için  araştırmalar  yaparken,  Kara-Cisim  Işıması  sahasına  yöneldi… Kara-Maddenin  sıcaklığa  ve  ışıma  frekansına  bağlı  olarak, elektromanyetik  ışımasının sürekli olarak  artmıyor  olması   fizikçiler   tarafından  henüz  anlaşılamıyordu…!

Plank, bu  bilinmeyeni, elektromanyetik  enerjinin sürekli  bir  akış  olarak  değil, enerji  paketleri (quanta) halinde  yayımlandığını  ileri  sürerek  çözümledi…  Bu  düşüncesini  E=h.v  (E: enerji, h: Plank  Sabiti, v: frekans)  eşitliğiyle  ifade  etti… Böylece,  bilimde  devrim  başlattı…!

Daha  sonraki  aşamada, Albert  Einstein Plank’ın Kuantum teorisini  doğrulayacak  bir  çok  keşif  gerçekleştirdi…Plank, Einistein’in özel  görecelik  teorisini  desteklerken, ışığın  “kuantum” (foton, quanta) halinde  yayılımı  görüşüne bir  süre karşı çıktı…!

Plank  ve arkadaşı Walther Nernst, 1911  yılında,Berlin’de,  radyasyon  ve “kuanta”  üzerine  bir  konferans  düzenledi… Bu  toplantıya  katılan  Einstein, Plank’ın  özel  cisim  ışımaları  üzerine  tereddütlerini  giderdi… Plank, daha  sonra  yakın arkadaşı da   olan  Einstein’in 1914’te, Berlin  Üniversitesinde  profesör  olmasını  sağladı…

303px-black_body-svg

Kara Cisim  Işımasında  dalgaboyu ışıma  şiddeti  ilişkisi: Siyah, klasik  teori; diğer  renkler Plank Teorisi.

1920’li  yıllarda, kuantum  mekaniği Neils  Bohr  ve Werner Heisenberg  tarafından  daha  da  geliştirildi… “Fiziksel  Sistemler, ölçüm  öncesinde,  belirli  özelliklere  sahip  olamamaktaydı… Sadece,  olasılıklar  hesaplanabilirdi”…!

Plank, bu  görüşe  karşı  çıktı…!

Plank, Schrodinger, Laue   ve  Einstein, Kuantum  Teorisinin  getirdiği  “kaos”  ortamından  endişeliydi… Klasik  mekaniği (kuantum) savundular…

Ancak, zamanla, her  iki  görüşün  de  doğru  (matamatiksel  olarak eşdeğer) olduğu  anlaşıldı… “Parçacık-Dalga  (Duality) Teorisi”nin  doğmasına  kapı  açıldı…!

Plank, 1914’te, Almanya’nın  savaşa  girmesi  görüşünü  destekledi…  Yine  de, 1915’ten  itibaren, Almanya’nın  yayılmacı  politikasına  karşı  çıktı…

Plank, 1. Dünya  Savaşından  sonra “Berlin  Universit”de  dekan, “Kaiser Wilhelm Society”nin  (Max Planck Society) de  başkanı  oldu… Yahudi  bilim  insanlarını  savunduğu  için, 1936’da, KWS’deki  görevinden  ayrılmak  zorunda  kaldı…

1945  yılında, oğlu  Edwin, Hitler’e  suikast  teşebbüsü  suçlamasıyla idam  edilince depresyona  giren  Plank, ölümüne  kadar bu  durumu  yaşadı…

Plank, 1947’de, 89  yaşındayken Gottingen’de (Almanya) hayatını  kaybetti…

Plank 1909-1929 döneminde birçok  defa  ödüllendirildi… Konferanslara  davet  edildi…  “German Physical  Society”   Max  Plank  Madalyasını (Max  Plack Medal), 1929’da Plank  ve  Einstein’e  verdi…

Avrupa  Uzay  Ajansı (ESA), 2009’da, Kozmik  Artalan  Işımasının  (Cosmic Microvawe Background-CMB) “Planck”  gözlem  uydusunu uzaya  gönderdi… Bu  araç, 2009-2013  döneminde önemli  veri  sağladı…

Plank, arkadaşları Einstein, Schrodinger, Bohr  ve  Heisenberg  ile  birlikte, fizik  ve Evrenin  tabiatı  hususunda,  yirminci yüzyılın  en  fazla  etkileyen  bilim  insanı  oldu…

 

 

Yararlanılan  Kaynaklar:

https://www.youtube.com/watch?v=Ex8EvBTk9LY

http://www.universetoday.com/85155/max-planck/

%d blogcu bunu beğendi: