3C273’ün ve gaz jetinin x-ışığı görüntüsü.
(Kaynak: Chandra X-ray Observatory/earthsky.org).
Deborah Byrd, “earthsky.org”da bugünkü yazısında bunu hatırlattı…
Hollandalı bilim insanı Maarten Schmidt Kuasarların çok parlak ve çok uzaktaki gökcisimleri olduğunu ilk fark eden kişi…! Bu keşfini 1963 yılıda yaptı…Bu keşfi evrene bakışı bir anda değiştirdi…
Caltech Üniversitesi astronomlarından olan Schmidt, 5 Şubat 1963’te, “Quasi-stellar Radyo Dalgası Kaynağı” 3C273’ün sırrını çözdü…
Bugüne kadar bir yıldız gibi görünen bu cismin, fazladan bir gaz jeti de gözlenmekteydi… Anlaşılamayan diğer bir acayipliği ise ışık spektrumunun (ışığıda gözlenen dalgaboylarının) alışılmıştan farklı olmasıydı…! Astronomlar, uzaktaki gök cisimlerinin kimyasal yapısını anlamak için ışık spektrumlarını kullanır…
3C273’ün spektrumu bilinen kimyasal elementlerle uyuşmuyordu…Schmidtt, 3C273’ün ana maddesinin sıradan hidrojen olduğunu anladı…gerçekleştirdiği esas keşif buydu…!
Bunun daha önce fark edilememiş olmasını sebebi, hidrojenin spektrum çizgilerinin spektrumun kızıl ucuna doğru hayli kaymış olmasıydı…!
Böyle bir durum sadece, 3C273’ün üç milyar ışık yıl kadar uzakta olmasıyla mümkün olabilirdi…!
Schmidtt, bu keşfini gerçekleştirdiği akşam, keşfinin doğuracağı sonuçları düşününce yerinde duramadı…Evinin içinde dolaştı durdu…!
Eğer 3C273 bu kadar uzaktaysa ve görünebiliyorsa çok çok güçlü ışık yayan bir cisim olmalıydı… Bugünkü değerlendirmelere göre, Güneş benzeri iki trilyon yıldızın toplam parlamasına eşdeğer bir güçte parlama… Samanyolu’nun yüz katı kadar…
Araştırmacılar,3C273’ün çapının bir ışık yıl kadar olduğunu ölçüyor… (Samanyolunun çapı ise 10 000 ışık yılı kadar…)
Bugün, birçoğu 3C273’den daha uzakta ve daha güçlü binlerce Kuasarın varlığı biliniyor…
Astronomlar, “Kasarlar neden çok uzakta…” sorusunu şöyle cevaplıyor…: Kuasarlar Evrenin erken döneminde mevcuttu…Bugün artık mevcut değil… Bugün gözlenebilenler, ışığı milyarlarca yıllık yolculuktan sonra gözlemciye ancak ulaşabilenler”…!
Bilim insanları Kuasarların Büyük Patlama (Big Bang) teorisine bir dayanak oluşturduğunu düşünüyor…
3C273’ün, Evren ölçeğinde, çok küçük bir alan kaplarken bu kadar güçlü olabilmesi sırrı henüz yeterice çözülememiş olan Kara Deliklerin Evrende önemli bir rol oynadığına işaret etmekteydi…!
Kuasarlar, Evrende, Güneş Sistemi henüz mevcut değilken varolmuş olan ve merkezinde çok güçlü Kara Delik bulunan gökadalardı…
Bilim insanları, Kuasarların çok güçlü ışımasının, merkezdeki Kara Deliğin yakın çevresindeki yıldızların maddesini yutarken, olay ufkunda (event horizon) gerçekleşen süreçlerde ortaya çıktığını düşünüyor…
Kırmızı nokta, Kuasar ULAS J1120+0641, 2011’de,en uzakta olduğu bilinen Kuasardı.
(Kaynak: Sloan Digital Sky Survey and the UKIRT Infrared Deep Sky Survey/Wikimedia Commons/earthsky.org)
Kuasar’ın isim babası Çinli fizikçi Hong-Yee Chiu oldu… Mayıs 1964’te “quasar” adını önermişti…!
Bugün bilinen en uzak Kuasar, ULAS J1120+0641. 28.85 milyar ışık yılı uzaklıkta…
Yararlanılan Kaynaklar:
https://www.youtube.com/watch?v=2R6UYYJXVr8
http://earthsky.org/space/this-date-in-science-maartin-schmidt-discovers-first-known-quasar
HAVACILIK VE UZAY 
Reblogged this on tabletkitabesi.
BeğenBeğen