Quasar Tipleri (temsili)
(Kaynak: Lorenzo Sironi)
Spacedaily.com’da 31 Ocak 2017 tarihinde yayımlanan bir habere göre, NASA’nın Fermi Uzay Teleskobu bugüne kadar belirlenenlerin en büyüğü olan bir “Blazar”ı keşfetti…
“Blazar”, bu sitede kısa bir süre önce bahsettiğimiz Quasar’ın “ağır abisi”…! Her ikisi de, merkezinde büyük bir Kara Delik barındıran aktif “Galaktik Çekirdek”ler (Galactic Nucleus, AGN)…. Her ikisi de, Kara Deliğin “madde emme diski” (accretion disk) bölgesinden iki yönde yüksek enerjili plazma (relativistic jet) fışkırıyor…
Blazar’ların farkı ışığının (tüm frekanslarda) çok hızlı bir değişkenlik göstermesi, optik ve radyo frekanslarında yüksek polarizasyon,…
Quasar-Blazar için temel ayrımlardan bir başkası, fışkırdıkları plazmanın Dünya yönünde olup olmaması… Dünya yönünde fışkıranlara “Blazar” deniyor…
Bilim insanlarına göre, bir gökadanın merkezindeki Kara Delik tarafından emilen maddenin bir kısmı “emme diskine” (accretion disc) yaklaştığında, bu diske dik ve her iki yönde, uzay boşluğuna hemen hemen ışık hızı ile itilmekte…!
NASA’nın Fermi Gama-ışını Uzay Teleskobu (Fermi Gamma-ray Space Telescope), bugüne kadar belirlenenlerin en uzağındaki olan bir “Blazar”ı belirledi… Bu gök cisminin Evren henüz 1.4 milyar yıl yaşındayken ortaya çıktığı hesaplandı…(Evrenin bugünkü yaşının 13.82 milyar yıl olduğu biliniyor…)
NASA’nın “Goddard Uzay Uçuşu Merkezi”ndeki astronomlardan Roopesh Ojha’ya göre, bu kadar genç yaşındaki bir Kara Deliğin bu kadar büyük olabilmesinin sebebi henüz anlaşılamıyor…!
Astronomlara göre, Güneşin kütlesinin milyon katı bir kütleye sahip olduğu düşünülen bu Kara Delikler, maddenin emilme sürecinde aşırı ısınmasına sebep olarak, bu güçlü parlamayı gerçekleştiriyor…
Emilme/yutulma sürecine giren bu maddenin küçük bir kısmı ise, henüz kara Delik tarafından yutulmadan önce, ışık hızına yakın bir hızla ve madde diskinin her iki yönünde uzaya fışkırtılıyor…!
“Blazar”ların ışığın, gama ışını dahil, her formunda ışıma yaptığı belirlendi…
Bu plazma fışkırmasının madde emme diskinin her iki yönünde nasıl gerçekleşebildiği hususu bilim insanları tarafından henüz açıklanamıyor…!
Daha önce Fermi tarafından belirlenen Blazarlar Evren henüz 2.1 milyar yıl yaşındayken ortaya çıkmıştı…Daha önceki gözlemlerde belirlenen Blazarlar LAT ve güncel X-ışını uyduları tarafından belirlenebilen, daha önce belirlenmesi zor ışık bandında ışıma yapmaktaydı…
LAT’ın hassasiyeti artırılınca çok daha uzaktaki Blazarların belirlenme olasılığı arttı…
Vaidehi Paliya, Marco Ajello (Clemson University, South Carolina) ve Dario Gasparrini (Italian Space Agency) ile Paliya Ojha’dan oluşan araştırma ekibi, daha önce belirlenmiş parlak radyo-dalgaboyu cisimlerinin 1100 kadarı için, daha önce toplanmış LAT verisini inceleyerek, beş yeni gama-ışını Blazarını belirlediler…Bunlar, kızıla sapması 3.3-4.31 arasında olan, kısaca, Evren henüz 1.9-1.4 milyar yıl yaşındayken ışımaya başlayan gök cisimleriydi…
Bunların içindeki iki Blazarın Güneşin bir milyar katı bir güçle enerji yayımladığı/ışıdığı belirlendi…!
Astronomlar, şimdi, bu muazzam Kara Deliklerin bu kadar genç bir Evrende bu şekilde nasıl gelişebildiklerini anlamaya çalışıyor…
Yararlanılan Kaynak:
HAVACILIK VE UZAY 
Reblogged this on tabletkitabesi.
BeğenBeğen