Kalkış-Uçuş Rotası
(Kaynak: Avherald.com)
Olay, 4 Haziran 2017’de meydana geliyor…
Simon Hradecky’nin “avherald.com’da 5 Haziran 2017 tarihinde yayımlanan haberine göre, Çin Havayolllarının bir A320-200 uçağı (Flight CA-428), Hong Kong’dan Chengdu’ya gidecek… Uçak, Hong Kong’un 25L numaralı pistinden havalanıyor, deniz seviyesinden 2000-3000 fite tırmanıyor ve sola dönüşe başlıyor… Karşısında Lantau Adasının 3066 fite kadar ulaşan yükseltileri…!
Uçağın izleme sorumluluğunun Kule’den “Hava Limanından Ayrılma Kontrolu”na (Departure Control) devredilme sürecinde, Pilot, “Ayrılma Kontrolu” ile temasa geçtiğinde, “Acele sağa (270 derece başa) dön ve tırman; dikkat, araziye çarpma tehlikesi…” talimatını / ikazını alıyor…! (“Air China 428, turn right immediately, turn right immediately, turn heading 270, turn heading 270, climb FL130, expedite, expedite, Caution Terrain Alert!”) Pilot derhal bu talimata uyuyor… Chengdu’ya doğru uçuşunu emniyetle sürdürüyor…
Haritaya bakıldığında, Hong Kong Uluslararası Havaalanının, Lantau adasının bitişiğindeki bir başka ada olduğu anlaşılıyor… (Hong Kong, Lantau ve Havaalanı ayrı üç ada…)
Bu habarde, pilotların bu havaalanını kullanma tecrübesi hakkında bilgi yok… Yine de, tecrübeli olması gerektiğini düşündüğümüz uçuş ekibinin, bir tarafı deniz, diğer tarafı ada (yükselti) olan bu havaalanını terkeder, terketmez, böyle bir “ölümcül” hatayı nasıl yapabildiklerini anlama imkanımız yok…
Neyse ki, öncelikle yolcular, sonra da uçuş ekibi şanslıymış… Hava Trafik Kontrolu zamanında müdahale yaparak, kazayı önlemiş…
Uçakların “dağa çarpmaları”, maalesef, çok ender gerçekleşen bir olay değil… Özellikle de “uzakdoğu”da…!
Bu haberin altında belirtilen yorumlarından birinde (Simon Hradkecy, 6 Ekim 2016), THY A319-100’ün 28 Eylül 2016’da Sochi’de yaşadığı bir başka olay hatırlatılmış… Bu uçağın arazi yükseltisine (terrain) çarpmasına da, hava Trafik Kontrolunun önlediği vurgulanmış…!
İstanbul’dan Sochi’ye 27 Eylül 2016 tarihinde, TK-295 Uçuş Numarasıyla gerçekleşen bu uçuşta, Sochi Havaalanının “02” numaralı pistine geceyarısı gerçekleştirilen son yaklaşma esnasında, görüş seviyesinin düşük olması ve ani gelişen “rüzgar kesilmesi” (wind shear) sebebiyle, inişi iptal etmek (pisti pas geçmek) zorunda kalan pilotlar, bölgeden sağa dönerek uzaklaşmaları gerekirken, sola dönünce, önce Hava Trafik Kontrolunun, hemen sonra da Uçuş Kulesi’nin acil müdahalesine muhatap olurlar…! Bu haberde, ATC’nin (Kulenin) ikazına rağmen, pilotların uçağı arazi yönünde uçurmaya devam ettiği vurgulanmış…! Yaşanan bu olayı takiben, pilotlar uçağı havaalanının ikinci (06) pistine indirmeyi başarmış… (Sochi yakınındaki arazinin yüksekliği 2520 metreye (8260 fite) kadar ulaşmakta…!)
Çin’de yaşanan olayla ilgili haberin altına yazılan “okuyucu görüşleri”nde:
Pilot- ATC konuşmalarının bazı (alçak irtifa) durumlarında yeterince net olamadığı, ATC’nin “yükselinecek seviye” (irtifa) ve “izlenecek istikamet” (heading) talimatlarının pilotlar tarafından yanlış anlaşılabileceğine (karıştırılabileceğine) dikkat çekilmiş…! (…proximity to terrain was distorting the radio signal to the scanner.)
Yine de, bu devirde, bir pilotun iniş / kalkış yapacağı hava meydanının arazi yükseltilerini ve pozisyonlarını önceden biliyor olması gerek… Doğru anladığından tereddüt edeceği talimatları ATC’ye teyid ettirebilmesi gerek…!
Bu iki olayın da “gece” şartlarında meydana gelmesi kimse için bir mazeret olamaz…
Her zaman vurguladığımız gibi, bu gibi olaylar ancak, kamuoyu tarafından bilindikçe ve paylaşıldıkça önlenebilir…
Bu gibi olayları haber yapanları eleştirdikçe değil…!
Yararlanılan Kaynaklar:
http://avherald.com/h?article=4a9eb0b4&opt=4096
http://flightaware.com/live/flight/CCA428/history/20170604/1145Z/VHHH/ZUUU
http://avherald.com/h?article=49efe109