Meteor-M ve taşıyıcı roket (Temsili)
Rusyanın, yeni fırlatma üssü “Vostochny”den (Vostochny Cosmodrome ) 28 Kasım 2017’de uzaya gönderdiği hava durumu gözetleme uydusu “ Meteor-M “ ile iletişim kaybedilmişti…
Rusya Uzay Ajansından 12 Aralık 2017, Salı günü yapılan açıklamada, bu olaya bir yazılım hatasının yol açtığı söylendi…!
Spacedaily.com’da, bu konuda 12 Aralık 2017 tarihinde yayımlanan habere göre, bu açıklama tartışmaya yol açmış…!
Haberde, Soyuz taşıyıcı roketinden ayrıldıktan sonra, uyduyu son yörüngesine taşıyacak olan “üst kademe” (upper stage) roket beklenenden farklı şekilde çalışarak, görevin başarısız olmasına sebep olmuş…
Roscosmos’tan yapılan açıklamada, bu roket kademesinin farklı çalışmasına bir yazılım hatasının sebep olduğu söylenmiş… Bu fırlatma başarılı olsaydı, bu meteoroloji uydusuna ilave olarak, farklı ülke ve kurumlara ait 18 küçük uydu da yörüngeye yerleştirilecekti…
Hatalı yazılımın yirmi yıl önce hazırlanıp, bu fırlatmada da kullanılmış bir yazılım olduğu söyleniyor… Görünen o ki, çok eskiden hazırlanmış da olsa, yazılımların yeni sistemlerde/uygulamalarda kullanım sürecinde, yerde yeterince test edilmediği anlaşılıyor…
Uzay yolculuklarında, donanımın yanında yazılım da birçok başarısız görevin sebebi oldu…
Bu kapsamda hemen hatırlanacaklardan biri, 1998’deki Mars yolculuğunda yazılımda “inç ve metrik” sistem birimlerinin karıştırılması sebebiyle, NASA’nın yörüngeye sokamayıp, uzayda kaybettiği Mars Climate Orbiter…!
ESA’nın Ariane 4 roketinde denenip, daha sonra Ariane 5 (Flight 501) uçuşunda da kullanılan bir yazılım fırlatmayı takiben bilgisayar arızasına sebep olarak, roketin kontrollu olarak patlatılmasını gerektirdi…!
Venüse gönderilmek üzere, 1962’de fırlatılan Mariner 1 aracın taşıyan roketin uçuş yolundan saparak kontrollu patlatılmasına da yazılımdaki basit bir hatanın sebep olduğu belirlenmişti…
Avrupa Uzay Ajansının (ESA) Mars iniş aracı Schiaparelli de, yazılım hatası sebebiyle, 16 Ekim 2016’da Mars yüzeyine çarpmıştı…
Sonuç olarak, yer testlerinden yapılan zaman/para tasarrufu, görev başarısızlığı olarak geri dönerken, uzay çalışmalarına olan güveni de sarsmakta…!
Hatanın-arızanın adı, türü ne olursa olsun, iş “insan”da bitmekte…
Sonuçta, hepsi, “insan hatası”…!
Yararlanılan Kaynaklar:
https://raygun.com/blog/10-costly-software-errors-history/
HAVACILIK VE UZAY 
One thought on “Uzaya taşınan uydular yazılım hatasından mı kaybedildi…? (Satellite loss may be on programming error…!”
Yorumlar kapalı.