Dawn (temsili)
(Kaynak: NASA/JPL-Caltech/UCLA/MPS/DLR/IDA; space.com)
Uzay-ilişkili haber sitelerinin duyurduğuna göre Dawn aracının araştırmaları sona erdi; bu araçlarla iletişim kesildi. Keplar aracının araştırmaları da yakında sona erecek.
Gerek Dawn’ın ve gerekse Kepler’in araştırmalarının sonlandırılmasının ana sebebi bu araçların manevraları için kullanılan yakıtın tükenmiş olması.
Asteroid araştırıcı Dawn’ın asteroidler Vesta ve Ceres görevi bu sitede yeterince detaylı izlenmiş ve duyurulmuştu. NASA yetkilileri bu aracın görevine 1 Kasım 2018’de son verildiği duyuruldu (Space.com; Matt Williams).
NASA’nın öte-gezegen avcısı Kepler aracının yakıtının da tükenmekte olduğunu 30 Ekim 2018 tarihinde duyurdu. Bugüne kadar 2500 kadar öte-gezegenin belirlenmesini sağlamış olan bu aracının görevine de önümüzdeki haftalarda son verilecek.
Dawn aracı, asteroidler Vesta ve Ceres’i incelemek üzere 2007’de fırlatılmıştı. Araç Vesta’ya 2011’de ulaştı; bu gök cismini yörüngeden 14 ay süreyle inceledi. Araç Vesta’dan 2012’de ayrıldıktan sonra, Ceres’e 2015’te ulaştı; bu cüce gezegeni bugüne kadar inceledi.
Dawn, Vesta-Ceres yolculuğunu iyon motorlarının sağladığı itkiyle gerçekleştirdi. Dawn ile sağlanan veri ve görüntülerden, Ceres’in yüzeyinde mevcut olan ve çok uzaklardan da gözlenebilen beyaz noktanın, toprak altından yüzeye sızan tuzlu suyun bıraktığı tuz kalıntısı olduğu belirlendi. Ceres’in yüzey altından yükselen su- buzlu madde yüzeyinde buz dağı (cryovolcano) dahi oluşturabildi.
Araç, Ceres’in yüzeyinde karbon içeren, birçok organik molekülün varlığını da belirledi.
Araçla, 31 Ekim 2018’de gerçekleştirilmek istenen iletişim başarısız olunca, aracın yönlendirici roketlerinde kullanılan hidrazin yakıtının tükenmiş olduğu sonucuna varıldı. Bu yakıt olmayınca aracın gezegene veya Dünyaya yönlendirilmesi , Güneş panellerinin batarya şarjını gerçekleştirmesi mümkün olamamakta. Dawn aracının Ceres’in yüzeyine düşmesinden önce, mevcut yörüngesinde 20-50 yıl süreyle dolanacağı tahmin edilmekte.
Dawn ve Kepler araçları çok başarılı oldu. Arakasındaki NASA’yı ve tüm bilim insanlarını kutlarız. İyi ki varsınız…
Yararlanılan Kaynaklar:
https://www.space.com/42322-nasa-dawn-mission-ceres-vesta-ends.html
(Bugünün seçimi)
