Soyuz roketine yıldırım çarpması.
(Kaynak: space.com/roscosmos)
Yıldırım çarpması havacılığın bir gerçeği.
Şartlar /ortam oluştuğunda, yıldırım ortaya çıkar ve çarpar; kırda otlayan hayvanlara, uçaklara, hatta, uzaya gönderilen roketlere.
Böyle bir çarpma 27 Mayıs 2019’da gerçekleşti. Rusya’nın uzaya gönderdiği uyduları taşıyan Soyuz roketinde.
Neyse ki, bu çarpma, bir kazaya yol açmadı; uçuşun iptalini gerektirmedi. Roket, üzerinde taşıdığı uyduyu yörüngesine ulaştırmayı başardı. Rusya’nın Plesetsk Uzay Üssünden fırlatılan ve seyrüsefer uydusu Glonass-M’yi taşıyan Soyuz roketinin sistemleri, bu yıldırım çarpmasına rağmen, görevini sürdürebildi.
Uzay uçuşlarında yıldırım çarpmaları sıkça yaşanan olaylardan değil, bunun önemli bir sebebi, şimşek çakmasına uygun ortamlarda bu uçuşların, mümkün olduğunca yapılmaması. Diğer taraftan, tasarım aşamasında alınan önlemler de, çarpan yıldırımın etkisinin azaltılması için büyük ölçüde koruma sağlamakta.
NASA, 1969’de, bir yıldırım çarpması olayını Apollo 12 uçuşunda yaşamıştı. Apollo 12 aracını taşıyan ‘Satürn 5’ roketinin fırlatılması esnasında, bu rokete yıldırım iki defa çarpmıştı. Neyse ki, araçta geçici elektrik kesilmesine ve seyrüsefer ekipmanında geçici arızaya sebep olan bu olay, Apollo 12’nin yolculuğunu engellememiş, araç Ay’a yolculuğunu sürdürebilmişti.
Havacılıkta, yıldırım çarpmalarının çok kötü sonuçları da yaşandı.
Bu sitede de duyurulduğu üzere, Rusyanın Suhkoi Superjet-100 tipi bir yolcu uçağı, 6 Mayıs 2019’da, uçuşta yıldırım çarpması ile başlayan bir süreçte, kaza geçirdi ve bu kazada 41 kişi hayatını kaybetti.
Görünen o ki, hava aracı tasarımları ne kadar başarılı gerçekleştirilirse gerçekleştirilsin, tasarım-kullanım-işletim zincirinde, hâlâ, zayıf halkalar mevcut !
Rusya, yaşanan bu üzücü kazadan sonra, bu defa şanslıydı !
Yararlanılan Kaynaklar.
https://www.space.com/russian-rocket-launch-lightning-strike.html