Ay’da yeşeren pamuk filizi (Chang’e-4 verisinden oluşturulan 3-D görüntü)
(Kaynak: CNSA/CLEP; universetoday.com)
Evan Dhough’un universetoday.com’da 2 Ekim 2019’da yayımlanan haberinde, Çin, Ay’da pamuk yetiştirmenin mümkün olabileceği duyuruldu.
Çin’in Ay’ın uzak yüzeyine 3 Ocak 2019’da indirdiği aracı Chang’e-4 üzerinde bulunan bir mini-laboratuvarda (mini-biosphere; the Lunar Micro Ecosystem-LME ) pamuk tohumunun filizlenmesi başarıldı.
Cheng’e-4 Ay yüzeyinde
Boyu 18 cm, çapı 16 cm olan hava-sızdırmaz bir silindire yerleştirilen altı yaşam formundan (pamuk tohumu, patates tohumu, kanola tohumu, maya ve meyva sineği yumurtalarından sadece pamuk tohumlarından pozitif sonuç (filizlenmiş iki yaprak) elde edilebildi. Bu durumda, pamuk, Ay’da filizlenmesi başarılmış ilk bitki oldu. (Uzay insanları, Uluslararası Uzay İstasyonunda sebze ve çiçek yetiştirmeyi daha önce başarmışlardı.)
Özel olarak ısıtılmayan deney kapsülünde, bir Ay gününün (14 Dünya günü) sonunda, ortam sıcaklığı -190 santigrad dereceye kadar düşünce pamuk filizleri öldü. Ancak LME’nin deney ömrünü ölçebilmek için deneye devam edildi.
Sovyetler, Ay’a daha önce indirdikleri araçlar üzerinde gönderdikleri kaplumbağa ve sinekleri Dünyaya canlı olarak getirmeyi başarmışlardı.
Gerek Çin ve gerekse diğer ülkeler, 2020’li yıllarda benzer deneyleri gerçekleştirmeye devam edecek.
Yararlanılan Kaynaklar:
