InSight  NASA’nın  yeni  ‘baş  ağrısı’…! (Insight, a  new  ‘headache’ for NASA…!)

Mars  toprağının  dışarı  ittiği  sonda  çubuğu (solda).

(Kaynak: NASA/JPL-Caltech/IPGP; universetoday.com)

Evan Gough’un universetoday.com’da 28 Ekim 2019’da  yayımlanan  haberinde, InSight üzerindeki  ısı ölçme  sondasının ‘geri  teptiği’ duyuruldu !

Haberde,  bunun bir ‘üzücü haber’ (sad  news)  olduğu  söylenmiş.

NASA’nın  Mars  yüzeyine  Ocak 2019’da  indirdiği InSight  aracının, gerçekleştireceği  birçok  başka  araştırmanın  yanında, Marsın yerkabuğu içinden  yüzeye  doğru  gerçekleşen  ısı  akışını  ölçmek  de  mevcuttu.

Bu  aracın  üzerinde  bulunan  ve ‘Mole’  adı  verilen  bir  ekipmanla, bir  ısı ölçme  sondasının, Marsın  içine  doğru   iki  metre  kadar  bir  derinliğe, kelimenin  tam  anlamıyla,  çakılması  gerekmekteydi.

Bu  elektro-mekanik sondanın  kayalık  zemine  çakılabilmesi  için, deleceği  kayaların  fazla  sert  olmaması,  ayrıca, sonda  gövdesi  ile toprak-kaya katmanı  arasında yeterli  sürtünmenin de  mevcut  olması  gerekmekteydi.

Ancak,  NASA  uzmanlarının  beklemediği  bir  gelişme  yaşandı. Öncelikle, sondanın  ucunun  önüne  denk  gelen  kaya  beklenenden  sert  çıktı. Bu  yüzden, sonda  çubuğu yön  değiştirerek (kayarak), kayalık  zemine fazla  açılı  bir  şekilde  sokulabildi. Bu  defa  başka  bir  sıkıntı  yaşandı. Sonda  çubuğu  ile toprak (soil) arasındaki  sürtünme çubuğun geri  itilmesini  önlemede  yetersiz  kaldı. (Hava  basıncıyla çalışan  beton    kırma  aracını düşünün. Çekiç / zomba  betona  çarptıkça, ekipmanın  geri  sıçrama  durumu.)

NASA  uzmanları, çubuğun  geri kaymasını / sıçramasını  önlemek  için, InSight  aracı  üzerindeki  hareketli ekipman  nakil  kolunu çubuğu  sıkıştırıcı/frenleyici  olarak  kullandılar.  Ancak, son  habere  göre,  bu  da  yeterli  olamadı  ve sonda  çubuğu (Heat Flow and Physical Properties Package-HP3)  topraktan kısmen  dışarı  çıktı.

Başarısız  olan  bu ekipmanı Almanya Uzay  Merkezi (DLR-German Aerospace Center) NASA  için  geliştirmişti. Bu  durumda, ‘NASA yenilince, DLR  de  yenilmiş  sayıldı’ !

NASA  uzmanları, oldukça  azalmış  olan moralleriyle, sondayı  toprağa çakacak  yeni  bir  çözüm  bulmaya  çalışıyor. Mevcut  durumda  fazla  şansları  görünmüyor…

 

Yararlanılan  Kaynaklar:

https://www.universetoday.com/143865/insights-heat-probe-has-bounced-back-out-of-its-hole/

.