(Kaynak: spacedaily.com)
Astronomlar, Samanyolunda, büyük bir Kara Delik belirledi !
Jing Juan’ın, spacedaily.com’da, 28 kasım 2019’da yayımlanan haberinde, LB-1 olarak kaydedilen ve 15,000 ışık yılı uzaklıkta olan bu Kara Delik Güneşin 70 katı bir kütleye sahip.
Araştırmacılar, Samanyolunda, kütlesi bir yıldız kadar olabilecek 100 milyon Kara Deliğin mevcut olabileceğini hesaplıyor.
Çin’in Ulusal Astronomi Gözlemevinden, bu araştırma ekibinin başkanı olan Liu Jifeng (National Astronomical Observatory of China), bu Kara Deliğin mevcut olabilmesi mümkün görünen Kara Deliklerin iki katı büyüklükte olduğunu söyledi.
Astrofizikçiler, Kara Deliklerin genelde, iki farklı tipinin mevcut olabileceğini düşünüyor. Bunlardan birincisi, daha yaygın şekilde belirlenenler. Kütleleri Güneşin kütlesinin 20 katı kadar olabilenler. Bunlar, büyük kütleli yıldızların kendi merkezleri üzerine çökelmesiyle oluşmakta.
Diğer taraftan, kütlesi Güneşin kütlesinin milyon katını dahi aşabilen Kara Delikler de söz konusu. Ancak, bunların nasıl oluştuğu henüz bilinemiyor.
Araştırmacılar, Samanyolundaki tipik bir yıldızın, gazının çoğunu yıldız rüzgarlarıyla kaybettiğinden, LB-1 büyüklüğündeki bir Kara Deliğin oluşmasını mümkün görmemekteydi.
Calteh’te (California Institute of Technology) fizikçi olan David Reitze, uzak gökadalardaki Kara Deliklerin, daha önce, varolması mümkün görülenlerden çok daha büyük olabileceğini söyledi.
Yıldız-büyüklüğündeki Kara Delikler (Stellar Black Holes) süpernova olarak adlandırılan büyük-yıldız patlamaları sonunda oluşmakta. Reitze, LB-1’in ‘pair instability gap’ olarak adlandırılan, kaynağı süpernova olmayan bir ara-durumda oluştuğunu düşündüklerini söyledi. Kısaca, farklı bir fizik-mekanizması ile oluştuğu düşünülüyor.
LB-1, Çin’in çok gelişmiş LAMOST Teleskobuyla belirlendi. Bu keşif, İspanya’nın Kanarya Adalarındaki Büyük Teleskobuyla (Gran Telescopio Canarias) ve ABD’deki Keck I Teleskobuyla da doğrulandı.
Bilim insanları, Kara Delikleri artık, (çevresinden) yayımladıkları x-ışınlarıyla belirlemeye başladı. Ancak, bu yeni metodun uygulama alanı sınırlı. Lui, sadece, yol arkadaşı yıldızın Kara Deliğe çok yakından dolandığı durumlarda, belirlenebilir x-ışını ışımasının gerçekleşebildiğini söylüyor.
Araştırmacılar, LB-1’i belirlemeden önce, bölgedeki çok sayıda yıldızın yörünge hareketini incelediler. Bu Kara Deliği, yol arkadaşı yıldızın hareketi vasıtasıyla belirlediler.
LAMOST, kuzey Çin’deki Hebei bölgesinde, 2001-2008 döneminde inşa edildi. X-ışını yayımlayan 4000 yıldızı eşzamanlı olarak gözleyebilmekte. Bu kabiliyeti sayesinde, Dünyanın en güçlü teleskobu olarak kabul ediliyor.
Yararlanılan Kaynaklar:
