Büyük Uzay Teleskopları (Spitzer sol altta.)
(Kaynak: NASA, universetoday.com)
NASA’nın Spitzer adındaki uzay teleskobunun görevine son verildi.
Evan Gough’un, universetoday.com’da, 4 Şubat 2020’de yayımlanan haberinde, uzaya 2003’te gönderilen ve kızılötesi ışık frekansında görev yapan bu aracın çalışmalarının, 30 Ocak 2020 tarihi itibariyle, durdurulduğu duyuruldu.
Işık spektrumunun bir parçası olan kızılötesi ışımayı keşfeden, Uranüs gezegenini de keşfeden, William Herschel’di. Işık spektrumunu incelerken, bu spektrumun dışında kalan bölgede oluşan kızılötesi (görünmeyen) ışımayı, termometre ölçümleriyle keşfetmişti.
Daha sonra, Güneşten gelen ışığın / ışımanın yarısının kızılötesi olduğu belirlendi. Bu kızılötesi ışıma gözlenerek, görünür ışık bandında gözlenemeyen birçok uzay cisminin varlığının belirlenebileceği anlaşıldı. Böylece, ‘Kızılötesi Astronomi’ doğdu.
Kızılötesi ışık için gözlem yapabilmek ve görüntü alabilmek uzun zaman gerektirmekte. Bu gözlemlerin Dünya üzerindeki teleskoplarla gerçekleştirilebilmesi ise, atmosferin engelleyici etkisinin yanında, teleskobun kendinin sebep olduğu ışıma dahil, çevredeki kızılötesi ışık kaynakları, bu gözlemlerde olumsuz etkilere sebep olmakta. Bu sebeple, bu gözlemlerde uzay teleskobu kullanılması bir zorunluluk oldu.
Bu ihtiyacı karşılamak üzere, , IRAS (Infrared Astronomical Satellite), 1983’te, İngiltere, ABD ve Hollanda’nın işbirliğiyle uzaya gönderildi. Böylece IRAS, ilk kızılötesi teleskop oldu. Uzayda 10 ay süreyle görev yaptı. Bu teleskopların çok hassas ölçüm yapabilmeleri için, sensörlerinin, uzayın çok soğuk ortamında bile, ayrıca, soğutulmaları gerekmekteydi. (Gerçekte, uzayda-Güneşe nisbeten yakın ortamlarda- soğutma ihtiyacı ön plana çıkar. Soğutma sıvısı ancak, 10 ay süreyle yetebilmişti.
Spitzer’le sağlanan görüntüler.
Daha sonra, Avrupa Uzay Ajansı, 1995’te, ISO’yu (Infrared Space Observatory) uzaya, üç yıllık bir görev süresi için, gönderdi.
Spitzer uzay teleskobu 25 Ağustos 2003’te uzaya gönderildi. Dünyayı yakından izleyen, Güneş merkezli bir yörüngeye yerleştirildi.
Daha önce gözlenemeyen, yıldız doğumlarını (proto-star) belirledi. Spitzer’in astronomiye önemli katkılarından biri yıldız TRAPPIST-1 sisteminin ilave dört öte-gezegenini keşfi ile öte-gezegenler HD 209458b ve HD 189733b’nin atmosferlerinin incelenmesini mümkün kılmasıydı.
Spitzer’den sonra, kızılötesi gözlemler için, sürekli erteleme yaşayan, JWST’nin (James Webb Space Telescope) uzaya gönderilmesi beklenmekte.
Umarız, gönderilmesi daha fazla ertelenmez.
Yararlanılan Kaynaklar:
https://www.universetoday.com/144851/good-bye-spitzer-well-miss-you-but-we-wont-forget-you/
HAVACILIK VE UZAY 
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.