İkili bir Beyaz Cüce sistemi (binary; temsili)
(Kaynak: spacedaily.com)
Spacedaily.com’da 5 Şubat 2020’de yayımlanan bir haberde, astronomların 98 yeni Beyaz Cüce çifti (binary) belirlediği duyuruldu.
Beyaz Cüceleri, biz, ‘bir yıldızın ikinci yaşamı’ olarak tanımlamaktayız. (Bu sitede, Beyaz Cüceler hakkında yeterli bilgi mevcuttur; sorgulanabilir.)
CfA’daki (Center for Astrophysics/Harvard and Smithsonian) araştırmacılar, SDSS (Sloan Digital Sky Survey) verisi üzerine gerçekleştirdikleri , on yıl süren, ELM (Extremely Low Mass Spectroscopic Study of white dwarf stars) araştırmasında 98 yeni Beyaz Cüce (White Dwarf) çiftini belirlediler.
Bu araştırmayı gerçekleştiren ekibin lideri Dr. Warren Brown, açıklamasında, belirlenen bu Beyaz Cücelerin, oluşum sürecinde çok kütle kaybettiklerinden, ‘Küçük Kütleli Beyaz Cüceler’ sınıfını oluşturduğunu söyledi.
Beyaz Cüce yıldızlar, kısaca, nükleer (çekirdek) yakıtını tüketen büyük kütleli yıldızların bir Süpernova olarak patlamasından sonra, çekirdeğine çöken maddenin oluşturduğu yeni (daha küçük, daha sönük,…) yıldız.
Dr.Brown, incelenen bu yıldızların Beyaz Cüce oluşum sürecinden farklı bir yol izleyerek oluştuklarını söyledi. Yeni yıldızları ilginç kılan durum bu. Bunların yol arkadaşı (companion) yıldızlar bu oluşum sürecine katkıda bulunmuş.
Bu araştırmada bizden bir bilim insanı da görev aldı: Dr. Mükremin Kılıç (University of Oklahoma).
Bu araştırma grubu, bu keşifleri gerçekleştirirken, SDSS teleskobu (2.5-m f/5 modified Ritchey-Chrétien altitude-azimuth telescope; Apache Point Observatory, New Mexico) ve Gaia uydusu ile, Fred Lawrence Whipple Observatory’deki (Amado, Arizona) 6.5-m çağındaki MMT teleskobunu da kullandı.
Kılıç, Samanyolu’nda, 100 milyon kadar Beyaz Cüce çiftinin mevcut olabileceğinin hesaplandığını söyledi. Bugüne kadar bunların sadece 100’ü belirlendi ve doğrulandı.
Dr. Browm, ayrıca, Beyaz Cüce çiftlerinin birer gravitasyon dalgası kaynağı olarak, gelecekte, bu sahadaki araştırmaların ana hedefi olacağını söylemiş.
Hey…’bizim astronomlar’…bir çifti de biz belirlesek hiç fena olmaz…değil mi ?
Yararlanılan Kaynaklar:
