
(Kaynak: Universetoday.com)
Betelgeuse, bugünlerde adından sıkça bahsedilen yıldız. Fraser Chain, universetoday.com’da bu yıldızı en son tanıtanlardan oldu.
Betelgeuse bir değişken (variable) yıldız. Parlaklığı periyodik olarak değişmekte. Bu yıldız bugünlerde sönükleşme sürecinde. Başta ESO (European Southern Observatory) olmak üzere, Dünyanın büyük teleskopları bu yıldızı izlemekte.
Betelgeuse’un ışığındaki değişim.
(Kaynak: ESO/M. Montargès et al.; universetoday.com)
Astronomlar bu yıldızın bir süpernova olarak patlayacağını söylüyor. Ancak, bu olayın yakın gelecekte meydana gelmesi beklenmiyor. 100,000 yıl kadar sonra…
Bu yıldız Dünyadan 650 ışık yılı uzakta olduğundan, bugünlerde göslenenler 650 yıl önce meydana gelenler. Gerçekte, bu yıldız halen patlamış olsa, bunu yüzlerce neslin gözlemesi mümkün olamayacak ! Ancak, bu patlama çok önce gerçekleştiyse, bunu her an gözlemek mümkün olabilir. (Beklenen, olası, İstanbul depremi gibi…!) Bu yıldıza ilgi duyulmasının sebebi de bu.
Betelgeuse, kuzey yarıküreden görülebilen yıldızların parlaklık sıralamasında onbirincisi olduğundan, çıplak gözle gözlemek mümkün. Bu yıldız, Orion üçlü-yıldızının sol üst yakınında yer almakta.
Bu yıldızın parlaklığının son aylarda %38 azaldığı belirlendi. Bu yıldızın iç ısısındaki / sıcaklığındaki değişim, onun, yavaşlamış bir kalp gibi atmasına sebep olmakta.
Astronomlar, bu yıldızın yüzeyinde (atmosferinde) çok büyük Güneş lekeleri gibi, sönük ve parlak bölgelerin oluştuğunu, uzaya sürekli saçtığı tozun ışığının Dünyaya ulaşmasını zaman zaman engellediğini düşünüyor.
Yıldızın büyüklüğü ve etrafına saçtığı toz bulutu
(Kaynak: ESO/L. Calçada; universetoday.com)
Betelgeuse’nin VISIR (Imager and Spectrometer for mid-Infrared) ile görüntüsü (Gerçek yıldız ortadaki nokta !)
ESO/P. Kervella/M. Montargès et al., Acknowledgement: Eric Pantin; universetoday.com)
Betelgeuse’nin etrafını saran toz bulutunun ölçülen çapı Jüpiter’in yörünge çapı kadar; bu görünümüyle, devasa-ötesi bir yıldız.
Yararlanılan Kaynaklar: