Pakistan’da, 11 Mart 2020’de meydana gelen bir kazayı duyururken, ‘kitap tipi bir kaza’ olduğunu söylemiştik….
‘Kitap tipi bir kaza’ nasıl olur ?
Adeta, ‘bir kitapta anlatılıyormuş gibi’…olur. Yani, nasıl meydana geldiği, neden meydana geldiği önceden bilinen, kitaplarda önceden anlatılan kaza tipleriyle uyumlu kazalar için yapılan bir adlandırma…
Uçaklara takılan ve adları farklılık gösterse de, kısaca, ‘Uçuş Veri Kaydedicisi’ (Flight Data Recorder) olarak adlandırılan dijital veri kaydedicileri, geçen-yaklaşık-otuz yılda, kaza inceleyicilerinin işini bir hayli kolaylaştırdı. (Şüphesiz, Kokpit Ses Kaydedicisi-CVR ve, uçağın elektronik sisteminde, çeşitli amaçlar için yer alan ‘hafıza elemanları’ da, kaza inceleyicilerinin işine yarayacak ilave veri (data) sağlayabilmekte.)
Gelişen teknolojiyle birlikte, neredeyse herkesin elinin altında mevcut olan cep telefonları (ve daha düşük oranda güvenlik kameraları), bir yan hizmet olarak, kaza incelemelerine önemli veri sağlayabilmekte.
Dolayısıyla, meydana gelen bir uçak (veya diğer) kazasının ‘kitap tipi’ olup olmadığına karar verilmesi de fazla zor olmamakta !
Şüphesiz, kaza incelemelerinde, incleyiciler standart prosedürlerini her şartta uygulamak / yürütmek zorunda.
Bizim burada, ‘kitap tipi’ derken vurguladığımız husus, bir ‘ön değerlendirme’ / ‘ön fikir edinme’ niteliğinde….
*
İtalya’da, 2017’de meydana gelen bir Euro Fighter kazasının neden meydana geldiğini tahmin etmek zor olmamıştı. Bu kaza, çekilen videolardan, ‘kitap tipi’ bir kaza olarak görünmüştü.
İtalya Hava Kuvvetleri Yetkilileri bu kaza hakkında ne sonuca vardı bilemiyoruz.
Ancak, 2018’de yayımlanmış olan ve bizim henüz farkettiğimiz aşağıdaki video, bu kazanın ‘kitap tipi bir kaza’ olduğu hususunda yeterli kanıt sunmakta.
Uçuş gösterilerinde kazayla sonuçlanan ve fazlasıyla örneği mevcut olan bir olay tipi…!
Yararlanılan Kaynak:
HAVACILIK VE UZAY 
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.