Bu haftanın gelişmeleri, kısa kısa … (This week’s events, shortly…)

SpaceX  aracıyla  ilk  uçuşu  yapacak  astronotlar.

(Kaynak:  SpaceX;  space.com)

NASA  astronotları Robert Behnken  ve  Douglas Hurley,  Uluslararası  Uzay  İstasyonun 27  Mayıs 2020’de  gönderilmesi  planlanan, SpaceX’in  aracı  ‘Crew Dragon’un  ilk  yolcuları  olacak.

Chelsea  Ghod’un  soace.com’da  1  Mayıs  2020’de  yayımlanan  haberinde,  bu  uçuşla,  NASA’nın, 2011’de  durdurduğu  Uzay  Mekiği  uçuşlarından  sonra, uzaya  ABD  aracıyla  gönderecekleri  ilk  astronotlar  olacağı  duyuruldu.

Bu  uçuş  planlandığı  şekilde  gerçekleşirse, astronotlar  ISS’de  üç  ay  süreyle  görev  yapacak. Daha  sonra,  aynı  araçla  geri  dönecek.

Kaynak:

https://www.space.com/nasa-astronauts-ready-to-ride-spacex-crew-dragon-demo-2.html

*

Spaceship Two yeni  üste   ilk  süzülüşünü  gerçekleştirdi…. (SpaceShipTwo makes 1st glide flight…)

(Kaynak: Virgin  Galactic; space.com)

Mike Wall’ın, space.com’da  1 Mayıs 2020’de  yayımlanan  haberinde, Virgin  Galactic  Firmasının ‘turistik  uzay  aracı’ SpaceshipTwo’nın New  Mexico’daki  üssünün  üzerinde  ilk serbest  uçuşunu  gerçekleştirdiği  duyuruldu.

Kısa  adı  ‘VSS  Unity’  olan  bu  (yörünge-altı: suborbital) araç, roket  motoru  ateşlenmeden  gerçekleştirdiği bu  uçuşunda, yolcu  taşıma  izninin  verilmesinden  önce, gerçekleştirmesi  gereken  testlerden  birini  daha  tamamlamış  oldu.

Bu  araç,  bu  testler  kapsamında, yörünge-altı  uzay  ortamına,  Aralık  2018’de   ve  Şubat  2019’da  iki  defa  ulaştırıldı. Bu  testler, bu  aracın  imalatçısı  Spaceship  Company  yakınındaki,  Majove  Hava  ve  Uzay  Üssünden (Majove Air  and  Space  Por, Southern  California; ABD) gerçekleştirilmişti.

Virgin  Galactic  firması, 31 Ekim 2014’te  meydana  gelen,   test  aracı ‘VSS  Enterprise’  kazasından  sonra, gerek  zaman  ve  gerekse  para  olarak  büyük  bedeller  ödedi. Yörünge-altına  turist  taşıma  planı en  az  dört yıl gecikti.

Her  şey  yolunda  giderse,  firmanın  ilk  turist-yolcularını  bu  yılın  sonlarında  yörünge-altına (teorik  uzaya; 100 km) taşıması  bekleniyor.

2014’te  yaşanan  kaza, açıkça  ifade  edilmese  de,  bize  göre, uçuş  ekibi  arasındaki-çok  açık-iletişim  eksikliğinden  kaynaklanmıştı !  Bu  kazada, yardımcı  pilot  hayatını  kaybetmişti.

Kaynaklar:

https://www.space.com/virgin-galactic-first-glide-flight-spaceport-america.html

https://wiki2.org/en/VSS_Enterprise_crash

*

NASA’nın  20204 Ay  uçuşu  için  tasarım-geliştirme   yapacak  firmalar   belirlendi… (The Companies Taking NASA Back to the Moon in 2024…)

(Kaynak: NASA; universetoday.com)

Matt  Williams’ın  universetoday.com’da  1  Mayıs  2020’de  yayımlanan  haberinde, bu  firmaların   Blue  Origin, SpaceX  ve Dynetics  olarak  belirlendiği  duyuruldu.

NASA,  Artemis  Projesi  adıyla, Apollo  Programından  elli  yıl  sonra, Ay’a  tekrar  insan  indirmeyi  planlamakta. Bu  plan  gerçekleştiği  taktirde,  bu  defa  Ay  yüzeyine  bir  kadın-astronot  da  indirilmiş  olacak. Daha  sonra  da, Ay  yüzeyinde  uzun-süreli  kalışlar  gerçekleşecek.

Ay’a  sürekli  yolculukların  gerçekleştirilebilmesinde  gerekecek   araçların  tasarımı-üretimi  ve   lojistik  destek  için  NASA bu  firmaları  proje-paydaşı  olarak  belirledi.

Bu  firmaların  geliştireceği  araçlarla   (Human Landing Systems -HLS) Ay  yüzeyine  insanlı-iniş  ve  geri  dönüş mümkün  olacak.  Bu  geliştirme  çalışmaları  NASA’nın  teknik  desteği  ve  gözetimi  altında  gerçekleştirilecek.

SpaceX’in (temsili)  Ay  iniş-kalkış  aracı.

Seçilen  Firmalardan  SpaceX, halen, Ay’a  inişi  de  mümkün  kılacak Starship  adlı  aracını  (yaşanan  bazı  kazalarla  birlikte !) geliştirmekte.

Blue  Origin  Firması  ise, Northrop  Grumman  ve  Lockheed  Martin  Firmalarıyla  birlikte,  ‘Integrated Lander Vehicle-ILV’  adı  verilen, üç  kademeli Ay  iniş  aracını  geliştirmekte.

 

Blue  Origin’in Ay  iniş  aracı  tasarımı. (Temsili)
(Kaynak:  Blue  Origin; universetoday.com 

 

Dynetics  Firması  ise  ‘Dynetics Human Landing System-DHLS)  adlı  aracını  geliştirmekte.


Dynetics’in  Ay  iniş  aracı  tasarımı. (Temsili)
(Kaynak: Dynetics; universetoday.com) 
Boeing  Firmasının Ay  iniş  aracı  tasarmı. (Temsili)
(Kaynak: Boeing, universetoday.com)

Boeing’in  bu  tasarımı,  NASA’nın  Boeing  ile  birlikte  geliştirmekte  olduğu  fırlatma  sistemi  SLS  ve   Ay  yörüngesine  yerleştirilmesi  planlanan  transfer  aracı  Gateway  ile,  ayrıca,   halen  yine  NASA  tarafından  geliştirilmekte  olan  Orion  personel  taşıma  aracıyla  da  uyumlu  olacaktı.
NASA,  20204  için  planlanan  Ay  görevinde, şimdilik,  Gateway  Ay  Yörünge  Aracını kullanmaktan  vazgeçmiş  durumda.
Firma  seçiminde  Boeing’in  devre  dışı  kalmasının, SLS  geliştirme  çalışmalarındaki   gecikmelerden  kaynaklandığı  söyleniyor.  SLS  fırlatma  sisteminin  kullanıma  20205’ten  önce  hazır  olması  beklenmiyor.
Boeing,  ayrıca, personel  taşıma  aracı  CST-100  Starliner  üzerinde  de  çalışmakta. İş-yüküyle  yeterince  yüklenmiş  olan  Boeing,  ayrıca,  ticari  uçak  tasarımı projelerinde  de  büyük  sıkıntılar  yaşamakta.

Kaynak:

The Companies Taking NASA Back to the Moon in 2024: Blue Origin, SpaceX and Dynetics