Ryugu’yu nasıl bilirdiniz…? (How do you know Ryugu…?)

Ryugu…katılaşmış inşaat  artığı  gibi…!

(Kaynak: JAXA; spacedaily.com)

Ryugu, Japonya  Uzay  Ajansının (JAXA) Hayabusa-2  adındki  mini-uzay aracını  gönderdiği  asteroiddi.

Hayabusa-2,  bu  gök  cisminden toprak  numunesi  alma  görevini  tamamladıktan  sonra,  halen,  Dünyaya  dönüş  yolculuğunda.  Aracın  ‘numune  kapsülünün’  Dünyaya  Aralık 2020’de  ulaşması  bekleniyor.

Hayabusa-2, 21  Şunbat 2019’da,  Ryugu’nun  yüzeyine,  ‘cö’  denecek kadar  kısa  bir  an  için yaklaşmış (değmiş),  aracın  üzerindeki  elektrikli-gazlı  süpürge ile  yüzeyi  tozutarak,  yüzeyden  havalanan taş-toz  parçacıklarını  toplamıştı.

Asteroidlerin  yüzeyi,  genelde,  kalın  bir  toz  tabakasıyla  kaplı. Ancak, yakından  incelenenlerin  bazısının  yüzeyinde  beklenen  ölçüde  tozun  mevcut  olmadığı  görüldü. Yüzeydeki  kaya  parçaları, araştırmacıları rahatsız  edecek  seviyede çok  ve  iriydi. Ryugu  da, bu ‘sevimsiz’  yüzeye  sahip  olanlardan  biri  olarak  ortaya  çıktı. (Bu  ‘sevimsizlik’,  şüphesiz,  taş-toz  numunesi  almak  isteyenler  açısından…!)

Asteroidlere  gönderilen  araçlar, işin  hassaslığı  ve riskin  büyüklüğü sebebiyle, gök  cisimlerinin  yüzeyine, kontrollu  olarak ve aşama  aşama  yaklaştırılır. Bu  süreç, genelde, haftalar  alır.

Hayabusa-2’nin iniş rotası.

Hayabusa-2’nin   bu  inişinde   yüzeyden  çekilen  fotoğraf  ve  video  görüntülerinin  bir  kısmı  henüz  yayımlandı. Ryugu, Dünya  ile  Mars arasında  dolanan  bir  asteroid.

Ryugu’nun  yakından  çekilmiş  görüntülerinde yüzeyinde,  esas  olarak, kırmzımsı  ve  mavimsi  renkte  maddenin  mevcut  olduğu  anlaşıldı.

Kırmızımsı  renk, Güneş  sisteminde  iyi  bilinen  bir  renk. Genelde, Jüpiter’in  bazı  uydularında  ve Plüton’un  yol  arkadaşı Charon  gibi, Neptün-ötesi  gök  cisimlerinde  bolca  bulunan,  ‘tholin’  adlı  bir  madde.

Ryugu’da  gözlenen kırmızımsı   ve  mavimsi  maddenin  kaynağının  ne  olduğu, herhalde,  ileride  anlaşılacaktır.

Uzay  jeoloğu  Tomokatsu  Morota   ve  araştırma-arkadaşları  tarafından incelenen  bu  fotoğraflardan,  kırmızımsı  maddenin, aracın  roket  motorlarının ‘üflemesi’  sonucu  açığa  çıkan, madde  olduğunu belirledi.  Bu  gök  cisminin  yüzeyi  daha  koyu  ve  ince    bir toz  tabakasıyla  kaplı.

Araştırmacılar, bu  renk  farklılığının, bu  gök  cisminin  Güneşe  nispeten  yakın  geçişlerinde, (yörüngeler periyodik  olarak  değişebilmekte; uzak-yakın-uzak  geçişler…) bölgesel  ve  ani  ısınmalar  sebebiyle oluştuğunu  söylemiş. (Şüphesiz,  Güneşin  ışıma  şiddeti  de  değişebilmekte…)

Ryugu’nun  yüzeyi (Uzaktan)

(Kaynak: science.sciencemag.org)

Hayabusa-2  beklenen  miktarda  toz-taş  numunesi  toplayabildi  mi ? Geldiğinde  anlaşılacak. Hayabusa-1,  benzer  amaçlı  görevinin  sonunda, biraz,  hayal  kırıklığı  yaşatmıştı. Bu  sebeple,  JAXA’nın  uzay  meraklılarına  ödemesi  gereken  bir ‘borcu’ var…!

Yararlanılan  Kaynaklar:

https://www.spacedaily.com/reports/Hayabusa2s_touchdown_on_Ryugu_reveals_its_surface_in_stunning_detail_999.html

https://science.sciencemag.org/content/368/6491/654

%d blogcu bunu beğendi: