InSight aracının yüzey delme kolu ‘Mole’.
(Kaynak: NASA; universetoday.com)
Evan Gough’un universetoday.com’da, 14 Ocak 2021’de yayımlanan haberinde, NASA’nın, Mars aracı InSight’ın Isı Sondası’nı Mars toprağına daldıracak aracı ‘Mole’ ile ‘kazık çakma’ denemelerine son verdiği duyuruldu.
Almanya’nın DLR firması tarafından tasarlanıp üretilen bu ‘delici’nin (Mole) artık görev yapamaz hale geldiği duyuruldu… Bu gibi başarısızlıklar uzay araştırmalarında zaman zaman yaşanmakta… NASA’nın Galileo aracının ana anteninin tam olarak açılmaması… akla ilk gelenlerden…
‘Mole’ (Heat Flow and Physical Properties Package -HP3), Marsın yerkabuğunda gerçekleşen (aşağıdan yukarıya) ışı akışını ölçmek için tasarlanmış bir araçtı… NASA, InSight (Interior Exploration using Seismic Investigations, Geodesy, and Heat Transport) aracıyla, Marsın dışından ziyade, iç yapısını incelemeyi hedeflemişti. Bu aracın (delicinin) ışı sondasını Mars toprağına (5 metre kadar bir derinliğe) daldırabilmek için NASA uzmanları uzun zamandan beri çözüm aramakta, denemeler yapmaktaydı… Araç beklenenden çok daha sert bir kayaya denk gelmişti…!
NASA’nın Bilim Direktörü Thomas Zurbuchen, ‘bu gibi riskleri göze almak zorundaydık…’ demiş…
Bu ‘delici’ ilk olarak, Mart 2019’da kullanıldığında, birkaç santimetre kadar ilerledikten sonra durmuş, sert bir kaya tarafından engellendiği düşünülmüştü…
Aracın indiği Mars bölgesinin ‘duracrust’ adı verilen bir toprak yapısında olduğu anlaşıldı… Delici aracın başarılı olabilmesi delik içindeki toprakla arasında oluşacak sürtünmeye bağlıydı. Ancak, fazla katı olan toprak açılan delik içinde dolmayarak, bu sürtünmeyi sağlamadı… Delici araç, bir anlamda, kaygan zeminde patinaj yapan tekerlek durumuna düştü… (Evet…; tasarımcılar bu olasılığı düşünememişti…!)
Bu aracı yöneten uzmanlar, delicinin etrafını saran toprağı sıkıştırmak için, mümkün olan her şeyi denedilerse de, aracın kısmi ilerlemesinin dışında, önemli bir başarı sağlayamadılar… Onlar için, oldukça üzücü bir durumdu…!
Şüphesiz, InSight üzerinde, halen görev yapan, başka ekipman da mevcut: sismometre, meteoroloji istasyonu ve Mars çekirdeğindeki demir miktarı araştırma ekipmanı hâlâ çalışmakta… Yine de, yaşanan bu başarısızlık gerek NASA’da ve gerekse DLR’deki araştırmacıları fazlasıyla üzmüş olmalı… !
Halbuki, Sovyetler, Venera (Venüs) aracıyla, Venüs’ün kayalık yüzeyini, daha 1980’li yılların başında, delmeyi başarmıştı…!
Yararlanılan Kaynak:
Günün Seçimi:
HAVACILIK VE UZAY 
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.