2018’deki kaza…! (Kaynak: avherald.com)
Uçuşta motor parçalanmalarıyla karşılaşma sıklığımız attı…(mı ?)…!
Sadece, 20 Şubat 2021 günü meydana gelen iki kaza, Sayın İ.Ortaylı’nın deyimiyle, ‘bu konu üzerinde önemle durmamızı’ gerektiriyor… (Bu yeni kazalar bu sitede de özetlenmişti…)
*
Uçuşta motor neden parçalanır…?
Bu sorunun cevabı, aslında, zor değil…! Kısa cevabı: ‘Ya, ne yapsaydı …!’
Şüphesiz, bu cevabı, yaşanan bu son iki *kazanın ‘ölümcül sonuçlar doğurmamış olması’ sebebiyle böyle verebilmekteyiz…. 2016’da, Southwest Havayollarında (ABD) meydana gelen bir Boeing 737-700 kazası-maalesef-hayli üzücü bir şekilde sonuçlanmış; uçuşta CFM56-9B tipi motordan kopan parça uçağın penceresini parçalayarak, bir kadın yolcunun ölümüne yol açmıştı…!
*
Bir başka kaza ise 13 Şubat 2018’de meydana gelmiş, bu kazada, United Havayollarına (ABD) ait bir Boeing 777-200 tipi uçağın motorunun Fan Pallerinden biri uçuş esnasında koparak, büyük tehlike atlatılmasına yıl açmıştı… (*Yaşanan bir durumun ‘kaza’ mı, yoksa, ‘olay’ mı olacağının kararı, ölümcül bir sonuç doğurmamışsa, meydana gelen hasarın onarım maliyeti hesaplanarak belirlenmekte…Kısaca, ‘maliyet kriteri’ üzerinden sınıflama yapılmakta… Ölümcül bir sonuç doğurmadı diye ‘Olay’ olarak geçiştirmek-biraz-‘ucuzculuk’ olur…!)
Avherad.com’da 23 Şubat 2021’de yayımlanan bir haberde, bu kazanın NTSB (National Transportation Safety Board, ABD) tarafından hazırlanan inceleme raporunun güncellendiği duyuruldu…
Bu kazaya konu olan uçak, UA-1175 uçuş numarasıyla, 14 Şubat 2018 günü, 363 yolcu ve 10 kişilik uçuş ekibiyle, San Fransisko’dan (Kaliforniya, ABD) Honolulu’ya gitmekteydi… Uçak 36,000 fit yükseklikte uçarken, inişine 45 dakika kadar kala, uçağın sağ motorunun (PW4077) bazı parçaları koptu…Neyse ki, pilotlar uçağı Honolulu’ya emniyetli bir şekilde indirebildi…!
Kaza İnceleme Heyeti, 6 Mart 2018’de yaptığı açıklamada, motorun Fan Diskinden bir ‘Pal’in koptuğunun (in flight seperation) belirlendiğini duyurdu. NTSB, 30 Temmuz 2020’de, Nihai Raporunu (Final Report) yayımladı… NTSB, 23 Şubat 2021’de de, bu kazayla ilgili olarak, Web Sitesinde güncelleme yaptı…
NTSB’nin incelemesine göre, meydana gelen bu kazaya Motor İmalatçısının geliştirdiği modern parça-kontrol teknolojisinin, yeterli eğitim programı geliştirilmeden uygulanmakta olması sebebiyle, parçalarda ortaya çıkabilecek çatlakların zamanında belirlenememiş olmasının sebep oldu…!
Bu kazaya katkıda bulunan bir başka sebep ise, parçaları kontrol eden ‘kontrolcüler’le (Inspectors) bu parçalara kontrol yöntemi belirleyen ‘Süreç Mühendisleri’ (Process Engineers) arasındaki iletişimin yetersiz olması…!
Kısacası, her ikisi de ‘insan hatası’…; her zaman olduğu gibi…! (Bu bulgulara ‘Malzeme Yorulması’ deyerek ‘sıyıran’/’sıyırmaya çalışan’lar her zaman olmuştur ve olacaktır…!)
NTSB, gerçekleştirdiği araştırma sonunda bu kazanın oluşunu şöyle özetlemiş:
*Uçuş esnasında, çok şiddetli bir patlama meydana gelmiş; uçak sarsılmaya ve sağa yatmaya başlamış, otopilot devreden çıkmış,
*Pilotlar, olayı doğru değerelendirerek, sağ motoru hemen durdurmuş (durdurma kumandası vermiş).
*Uçağın kumandası zorlaşsa da (otopilot devreden çıkmıştı), Kaptan Pilot uçağı 23,000 fite indirebilmiş,
*Kokpitte bulunan (izinli) üçüncü pilot yolcu kabininden hasarlanan motorun videosunu çekmiş ve pilotlar birlikte durumu değerlendirmişler.
*Uçağı, daha sonra, görerek şartlarda ve doğrudan yaklaşma ile, Honolulu Havaalanına emniyetli bir şekilde indirebilmişler.
İniş sonunda yapılan incelemede, kopan Pal parçasının uçağın gövdesinde küçük bir hasara da yol açtığı belirlenmiş…
| Yararlanılan Kaynaklar: |
HAVACILIK VE UZAY 
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.