‘Motorunu kaybeden’ uçak nasıl süzülür…? (How can an airplane glide…?)

Öncelikle, havacılıkta da zaman zaman karşılaştığımız, ‘Motor kaybetme/motoru kaybetme’ ifadesini ‘yeterince kaliteli bir ifade şekli olarak görmediğimizi belirtelim… Her ne kadar, havacılık dünyasında İngilizce sözcük ‘engine lost’ sıkça karşılaşılan bir ifade şekli olsa da, ‘motor durdu/durması’ sözcüğünü tercih ederiz ve öneririz… (Bu bağlamda, ‘motor durdu/durması’ yerine ‘motor sustu/susması’ sözcüklerinin kullanılmasını da, aynı sebepten, önermeyiz…)

Esas konuya dönersek…: Motoru duran uçak süzülebilir mi…; ne kadar süzülebilir…?

Bir uçağın süzülmesi, kısaca, motorunun/motorlarının belirgin bir katkısı olmadan, inişini hasarsız (veya az hasarla) olarak gerçekleştirebilmesi… (Kuşlar, genelde, uçuşlarının son safhasını bir süzülüşle tamamlar…)

Her ne kadar bu konu Pilot Adaylarına derslerde yeterince anlatılmakta olsa da, uçuşta motor durması ile karşılaşan pilotların, uçağın süzülme performansını çok az kullanabildiğini gözlemekteyiz… Birçok pilot, kullandığı uçağın süzülebilme özelliğini yeterince içselleştiremediği için, karşılaştığı acil durumda, uçağının bu potansiyelinden yeterince yararlanamamakta…; haliyle, kendi hayatını da riske atmakta ya da kaybetmekte…!

Gerçi, az sayıda da olsa, süzülmeyi başarıyla gerçekleştiren pilotlar da mevcut… Bunlardan biri yukarıdaki videoda görünmekte… Bu pilotun, uçağın hareket enerjisini sönümlendirmek için pistte gerçekleştirdiği manevra da oldukça başarılı ve etkili…; uçak son anda pist dışına çıkmış görünse de…

Uçakların süzülebilme becerisi (Glide Ratio; 8,…,17), tasarımında belirlenmekte ve kanat yüzeyi/uçak ağırlığı oranına (ve başka bazı faktörlere) bağlı olarak değişmekte… Bu bağlamda Planörler, süzülme yeteneği (kaybedeceği/alçalacağı her bir metre için gidebileceği yatay mesafe) en büyük olan hava araçları… Yine de, bir Planörün Galata Kulesinden Üsküdar’a kadar süzülebilmesi (Süzülme Oranının 40+ olabilmesi…) ‘bilim kriterlerine göre’ mümkün değil…; Pazarlayıcısı size ne derse desin…!

Yararlanılan Kaynaklar:

(Yine de, bu süzülüşte motorlardan biri görevini yapmaktaydı…!)