Matt Williams, universetoday.com’da 12 Temmuz 2021’de yayımlanan bir haberinde, nispeten yakındaki bir Beyaz Cüce’nin (White Dwarf) bir Nötron Yıldızına dönüşmek üzere olduğunu duyurdu… !
Williams, Evrendeki yıldızların %97’sinin ‘birinci ömürlerinin’ sonunda Beyaz Cücelere dönüştüklerinin belirlendiğini söylüyor… (Haliyle, yıldızın ‘ikinci ömrü’ bir Beyaz Cüce olarak yaşayacağı ömür…!)
Nötron Yıldızları gibi, Beyaz Cüceler de bir yıldızın (Hidrojen, Helyum,…) Nükleer Yakıtını tüketmesinden ve dış katmanlarını bir patlama ile uzaya saçtıktan sonra, kalan maddesi gravitasyonel bir çöküşle merkezi üzerine çöken maddeden doğan yeni yıldızlar… (Biz buna, aynı maddeden doğmaları sebebiyle, ‘yıldızın ikinci hayatı’ demekteyiz…!)
Güneş de, ‘vakti-saati’ gelince ve, bir Kızıl Dev olma sürecini de yaşadıktan sonra, (güzel bir) Beyaz Cüceye dönüşecek…! (Dünya da, eğer bu süreçte ayakta kalabilirse, biraz-kara bir Dünyaya dönüşecek… Ancak, Kızıl Dev’in gaz küresine karışması daha olası… Yine de, bu olayın yakında gerçekleşmeyeceğini belirtelim…; birkaç milyar yıl sonra…)
Çok daha büyük kütleli yıldızlardan doğan Nötron Yıldızlarından farklı olarak, Beyaz Cüceler, kütlesi Güneşin kütlesinin sekiz katından daha küçük olan yıldızların kalıntıları olan yıldızlar…
Caltech Üniversitesindeki bilim insanlarının gerçekleştirdiği yeni bir araştırmaya göre, bugüne kadar belirlenenlerin en küçüğü ve en yoğunu bir Beyaz Cüce belirlendi…
Nature Dergisinde 1 Temmuz 2021’de yayımlanan ve araştırmacı Ilaria Caiazzo’nun liderliğindeki (University of British Columbia, UC Santa Cruz ve Weizmann Institue of Science, Rehovot, Israel) bir araştırma grubunun gerçekleştirdiği bu araştırmaya göre, uzun tanımlamasıyla, ZTF J190132.9+145808.7 olan Beyaz Cüce 130 ışık yılı uzaklıkta, Aquila takımyıldızı içinde… Kütlesi de Güneşin kütlesinin 1.35 katı kadar…
Araştırmacılar, bu Beyaz Cüce’nin yarıçapının 1810 km kadar olduğunu belirledi… (Dünyanın Ay’ından biraz daha büyük…!)
Araştırmacılar, daha küçük olan Beyaz Cücelerin daha yoğun olduğunu söylüyor…Nükleer yakıtın tükenmesi sonucunda oluştukları ve normal yıldızlardaki gibi, gravitasyon kuvvetini dengeleyecek şekilde, merkezlerinde nükleer bir yanma gerçekleşmediği için, Beyaz Cücelerin boyutları kuantum (mekaniği) kuvvetleri tarafından belirlenmekte…
Araştırmacılar, bu Beyaz Cücenin, 600-900 MegaGauss (MG) gücünde (Güneşin manyetik alanının bir milyon katı) bir aşırı manyetik alanının mevcut olduğunu da belirlediler…
Bu Beyaz Cüce, aynı zamanda, ekseni etrafında en hızlı döneni…; bir dönüşünün 6.94 dakika sürdüğü ölçüldü/hesaplandı…
Bu gök cismi Caltech’in Polamar Gözlemevindeki Zwicky Transient Facility (ZTF) ile alınan görüntülerden belirlendi…Bu araştırmada ayrıca, ESA’nın Gaia Gözlemevi verisi de kullanıldı…
Bu araştırmada başka gözlemevlerindeki ekipmandan da ayrıca istifade edildi…
Araştırmacılar, çok güçlü manyetik alanı ve yaklaşık yedi dakikalık dönme periyodunu dikkate alarak, bu gök cisminin tek bir cisim oluşturma sürecindeki iki Beyaz Cüce olabileceğini de düşündüler… Gözlenen Evrende yıldızların yaklaşık %50’si birbiri etrafında dolanan yıldız çiftlerinden (binary stars) oluşmakta…Eğer bir yıldız çiftinde, yıldızların her birinin kütlesi Güneşin kütlesinin sekiz katından daha küçük ise, bunlar Beyaz Cücelere dönüştükten sonra, sonunda, daha büyük kütleli bir cisim oluşturacak şekilde birleşirler…
Caiazzo, bu iki Beyaz Cücenin bir Nötron Yıldızı oluşturacak kadar yeterli bir kütleye sahip olduğunu söylemiş…!
Yıldız Bilimciler, bir Nötron Yıldızı oluşma sürecinde, çok büyük kütle ve yoğunluğun etkisi atında, bir kısım elektronun protonlar tarafından yakalanarak nötrona dönüşürken, elektron basıncı (birbirini itmesi) ile gravitasyon kuvveti arasındaki dengenin bozulması sebebiyle, yıldızın içine çökerek bir Nötron Yıldızına döneceğini söylüyor…
Bu hipoteze göre, Evrendeki Nötron Yıldızlarının tamamı büyük kütleli yıldızların kalıntıları olarak oluşmuyor…; nispeten küçük yıldız çiftleri (binary stars) de bu sürece katkıda bulunmakta…
Bu keşif, yüz milyon yıl yaşında olabileceği hesaplanan ve sadece 130 ışık yılı uzaklıkta olan bu gök cisminin/cisimlerinin benzerinin Samanyolunda yaygın olabileceğine bir kanıt oluşturuyor…
Evren ve Samanyolunda (Sütlüyol), genç araştırmacılar tarafından keşfedilmeyi bekleyen, daha birçok şey mevcut…
Yararlanılan Kaynak:
HAVACILIK VE UZAY 
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.