
Einstein Halkası (Kaynak: ESA/Hubble & NASA, T. Treu , Acknowledgment: J. Schmidt; universetoday.com)
‘Einstein Halkası/Çemberi’ (Enstein Ring), son yıllarda keşfedilen, gökyüzünün bir başka güzel görüntülerinden… Einstein’in Genel Görelilik Kuramının doğurduğu sonuçlardan biri olan, ‘Işığın Büyük Kütleli Cisimler Tarafından Eğilebileceği (Yolundan Saptırılabileceği)’ önermesinin gözleme-dayalı bir ispatı…!
Astronomi Dünyasının ‘Gravitational Lensing’ (biz, ‘Gravitasyonel Odaklama’ demekteyiz, ‘Gravitasyonel Mercekleme’ değil !) olarak adlandırdığı bu gök (uzay) olayı, kısaca, önünde yer alan (gökada gibi) başka büyük bir cisim sebebiyle, normal şartlarda gözlenemeyecek olan arka-plan cisimlerinin görünmesini sağlamakta…
Bu konu bu sitede de, zaman zaman, gündeme geldi… Bugünkü haberi ilginç kılan şey, görüntülenen son ‘Einstein Halkası’nın öncekilere kıyasla en düzgünü (ve tam olanı) olması… Daha öncekiler, arka-plandaki cismin büyüklüğüne ve yaydığı ışığın gücüne de bağlı olarak, genelde, tek ya da çok parçalı ‘ışık yayları’ ve/veya ‘çoklu cisim-görüntüleri’ şeklinde görünmüştü…
Bu son haberi duyuran Nancy Atkinson, universetoday.com’da 30 Ağustos 2021’de yayımlanan yazısında, Hubble Uzay Teleskobuyla alınan bu görüntünün, arka plandaki bir Kuasar’ın (Quasar) ışığının (Quasar 2M1310-1714.65) , ön plandaki iki büyük gökada tarafından odaklanması sebebiyle oluştuğunu söylüyor… (Ön plandaki cisimler tek başına veya birlikte bir yakınsak mercek gibi davranarak, arka plandaki cismin nispeten saçılmış durumdaki ışığını toplayarak yoğunlaştırır…; görünürlüğünü artırır…; bir çeşit odaklama davranışı…)
Atkinson, Hubble ile alınan bu görüntüde, açıkça görünen dört Kuasar görüntüsüne ilave olarak, merkezde beşinci bir Kuasar görüntüsünün daha mevcut olduğunu söylüyor… Bu beşinci görüntü, odaklamayı yapan ön-plan cisminin tek değil çift (iki gökadanın oluşturduğu bir mercek durumu) olmasından kaynaklanmakta…; işin ilginç tarafı burası…!
Astronomlar ayrıca, öndeki gök cisminin kütlesinin büyüklüğüne bağlı olarak, arka planda ve daha uzaktaki gök cisminin farklı şekillerde görünebileceğini söylüyor…
Yararlanılan Kaynak:
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.