Kara Enerji’nin izi bulundu…(mu?) (Dark Energy…discovered…?)

Inverse.com’da Jon Keley tarafından, 25 Eylül 2021’de yayımlanan bir haberde, uzayda aranan Kara Enerji’nin izinin Dünya üzerinde bulunmuş olabileceği duyuruldu…!

Fizikçilerin ‘Kara Enerji’ olarak adlandırdıkları enerji, Evrenin ‘şişmesinin’ (expansion) arkasındaki itici güç olduğu düşünülen enerji… ‘Kara’ (Dark) olarak nitelenmesinin sebebi, doğrudan gözlenememiş/ölçülememiş olması sebebiyle, nasıl oluştuğunun/ne olduğunun henüz anlaşılamamış olması…!

Bilim insanları, bu enerjiyi, ancak, uzay ve madde üzerine etkilerini gözleyerek tanımlayabilmekte…

Physical Review D dergisinde 15 Eylül 2021’de yayımlanan bir makalede, araştırmacıların bu Kara Enerjiyi belirleyebilmek için uzayın derinliklerine ulaşmalarının gerekmeyebileceği, bu enerjinin Dünya üzerinde belirlenebileceği ileri sürüldü… !

Gran Sasso Ulusal Laboratuvarında (İtalya) çalışan araştırmacılar, Kara Madde Parçacıkları ile Zenon (Xenon) gazı etkileşimini, dolayısıyla, Kara Madde (Dark Matter) etkileşimini belirlemek için, gerçekleştirdikleri XENON1T adlı bir deneyde, beklemedikleri bir durumu/sinyali belirlediler…

 Kara Enerji , itici bir kuvvet olarak Evreni şişirir… (Kaynak: inverse.com)

Bu gruba dahil olmayan, araştırmacı Flippenko, gravitasyon (kütleçekimi) gökadaları birbirine doğru çekerek Evrenin şişmesini yavaşlatmaya çalışırken, Kara Enerji etkisiyle, Evrenin şişmekte olduğunun belirlenmesinin oldukça şaşırtıcı olduğunu söylemiş…

(Buradaki kaynak yazıda, Kara Enerjinin etkisinin ‘negatif-basınç’ (negative pressure) olarak nitelenmesi de dikkati çeken başka bir husus… Hem şişirecek, hem de negatif (basınç) olacak…; doğru bir niteleme mi…?)

Kara Enerjinin gravitasyonla çok az etkileştiği de ileri sürülen bir başka husus…

Evreni oluşturan maddenin %68’inin Kara Enerjiden oluştuğu söyleniyor… Yine, Evreni oluşturan maddenin %27’si ise Kara Madde…Normal-bilinen madde (kaya, gaz,toz, su,…) ise %5 kadarını oluşturmakta…

Bu araştırma grubunun başı olan, Hawaii Üniversitesinden Prof. Jeremy Sakstein ve onun araştırma grubu, özelliklerini bulundukları mahalli ortama göre ayarlayabilen, ‘chameleon parçacıklarının’ Kara Enerjinin oluşumunda rol aldığını düşünüyor…!

future fate of the dark-energy universe
Evrenin sonlanma olasılıkları. (Kayna: inverse.com)

XENON adlı araştırma grubu, Haziran 202’de yaptıkları bir duyuruda, gerçekleştirdikleri bir deneyde, dedektörde, aşırı miktarda parçacık-elektron etkileşimi belirlediklerini, bu etkişelme seviyesinin tahminlerinin çok üzerinde olduğunu açıkladılar…

Ölçme hatası veya Güneş tarafından üretilen hipopetik aksiyon (axion) olasılıkları elendiğinde, araştırmacılar, Chameleon Teorisinin ön plana çıktığını düşündüler… ; bu aşırı etkileşmeye yol açan parçacıklar ‘chameleon’lar olabilirdi…!

Yararlanılan Kaynak:

https://www.inverse.com/science/why-scientists-might-have-detected-dark-energy-on-earth

%d blogcu bunu beğendi: