SpaceX’in ISS’ye taşıyacağı ekibin uçuşu ertelendi…! (SpaceX’ Crew-3 launch postponed to Nov. 3…!)

SpaceX’in roketi Falcon-9 fırlatma rampasında. (Kaynak: space.com)

SpaceX’n ISS’ye Ekibin (Crew-3) fırlatılışı 3 Kasım 2021’e ertelendi…

Bu yolculuk 31 Ekim 2021’de gerçekleştirilecekti… Ancak, bölgedeki hava durumunun uygun olmaması sebebiyle, bu yolculuk Çarşamba gününe (TSI 08:10 / GMT 05:10) ertelendi…

Bu yolculukta üç NASA astronotu ve ESA’dan (Avrupa Uzay Ajansı) bir uzay insanı görev alacak…

Bu fırlatış için canlı yayım TSİ 07:45’te başlatılacak…

Yararlanılan Kaynak:

https://www.space.com/spacex-nasa-crew-3-astronaut-launch-delay

*Houston…bir problemimiz var…! (Houston…we have a problem…!)

Lucy…, NASA’nın, Ana Asteroid Kuşağındaki asteroid ‘Lucy’e ulaşmak ve Jüpiter’in diğer 7 Trojan asteroidinin yakınından geçmek üzere, henüz yola çıkardığı araç…

Dış basında yer alan haberlere göre, bu araçta bir arıza belirlendi…; Güneş panellerinden biri tam olarak açılamadı ve mekanizması açık pozisyonda kilitlenemedi… Bu sebeple, NASA’nın küçük de olsa bir problemi mevcut…!

1991’de, NASA’nın Jüpiter’e gönderdiği aracı Galileo’nun Ana Anteni de tam olarak açılamamıştı…Buna rağmen, aracın, yedek anteni (Low Gain Antenna) kullanılarak topladığı veriyi göndermesi mümkün olabilmişti…

Galileo’nun tam olarak açılmayan anteni.

(*Apollo 13 ekibinin acil durum bildirimiydi.)

Japonya yörüngeye GPS uydusu gönderdi…! (Japanese H-2A rocket launches advanced new GPS satellite into orbit…!)

H-2A’nın fırlatılışı. (Kaynak: MHI; space.com)

Helizabeth Howel’in space.com’da bugün yayımlanan haberinde, Japonya’nın, Tanegashima Uzay Merkezinden, H-2A roketiyle, 26 Ekim 2021 sabaha karşı, (TSİ 05:19) yörüngeye seyrüsefer uydusu QZS-R1’i gönderdiği duyuruldu…

Uydu QZS-1R, 2010’da yörüngeye yerleştirilen QZSS’nin ( Quasi-Zenith Satellite System 1 ) görevini devralacak… Bu uydu sisteminde QZS-1, 2, 3 ve ‘4’ görev yapıyor olacak…

Japonya’nın bu uydu sisteminde toplamda yedi uydu görev yapacak…

Mitsubishi Industries tarafından geliştirilen roket sistemi H-2A ile 2003’ten bugüne kadar Venüs’e (Akatsuki) ve Marsa (Birleşik Arap Emirliğinin Mars yörünge Aracı) yörünge araçları gönderildi…

Yararlanılan Kaynak:

https://www.space.com/japan-launching-qzs-1r-navigation-satellite

Arada bir…: İstanbul…ne zamandan beri…? (Constantinopolis…to İstanbul…?)

Medeniyetlerin ortak mirası İstanbul’un adı neydi…?

Benjamin Plackett, livescience.com’da, dün yayımlanan bir yazısında bu konuya açıklık getirdi… (Tarihimizi ‘Yabancılardan’ öğreniyor olmamız ilginç bir durum…!)

İstanbul’u padişah ‘2. Mehmet’in (Fatih Sultan Mehmet), 1453’te, ele geçirdiğini-en azından, ilköğretim okumuş-hepimiz biliriz…

Fethinden önce, İstanbul, Roma İmparatorluğu-kalıntısı Bizans’ın (Doğu Roma İmparatorluğunun), başkentiydi…; Constantinople (İmparator Konstantin’in şehri) adıyla…

İstanbul’a İstanbul adı ne zaman verildi…?

İlginç olan husus, Constantinople adının İstanbul’un fethinden sonra, uzun bir süre kullanılmaya devam edilmiş olması… (Kimse, Constantinople adını duyunca rahatsız olmakta acele etmemeli… Biraz, ‘ecdadımıza’, saygısızlık olabilir…!)

Gerçi, İstanbul’un Türkçe-konuşan Fatihleri bu orijinal adı dönüştürerek, diğer bazı adlandırmaların yanında, ‘Konstantiniyye’ olarak telaffuz etmiş…; Prof. Christoph Herzog (University of Bamberg, Almanya) böyle söylemiş…

İstanbul’a Constantinople adının verilmesinden önce, Yunanlılar ona Bazantion (Byzantion) adını vermiş…MÖ.657’de ilk olarak kurdukları zaman… Bu ad, daha sonra, Lâtin adı olan Byzantium’a dönüştürülmüş…

Yeni Roma (New Rome) ve Augusta Antonina da, Roma İmparatorları adına verilen diğer adlardan… Şehirlerin Kraliçesi (Queen of Cities), ‘Bu Şehir’ (The City) de diğer adları…

İmparator Constantine, MS. 330’da, bu şehre iyi bilinen adını vermiş/verdirmiş…; Constantinople…!

‘İstanbul adının benzeri ilk önce, İstanbul dışındaki halk tarafından kullanılmaya başlanmış’… Hertzog böyle söylemiş…Kullanılan isim: Istanpolin…; Yunanca ‘to the City’ (şehre doğru) anlamına gelen ‘eis tan polin’ sözünün dönüştürülmesiyle… ‘Istanpolin’ adı daha yaygın bir şekilde kullanılırken, Constantinople’nin ‘resmi ad’ olarak kullanımına devam edilmiş… Istanpolin de, zamanla, İstanbul şeklini almış…

1930’da, Türkiye Cumhuriyetinin yeniden düzenlenen Posta İdaresi, İstanbul adını şehrin Resmi Adı olarak, Posta Pullarında, kullanmaya başlamış… Bunu Devletin diğer birimleri (ve Resmi İletişimde diğer Ülkerler) de izlemiş…

Anlaşıldığı kadarıyla, İstanbul adının ve diğer farklı ifadelerinin (varyasyonlarının) Halk tarafından kullanımı Resmi olarak kullanılmaya başlamasından çok önceki dönemlerden itibaren gerçekleşmiş… Bu şekildeki kullanımlara, İstanbul’da yaşayan, etnik kökeni ve dili farklı pek çok insan topuluğu da katkıda bulunmuş…

Yararlanılan Kaynak:

https://www.livescience.com/istanbul-not-constantinople

New Horizons… ne yapıyor…? (How is New Horizons…?)

New Horizons, NASA’nın Plüton’a gönderdiği bir araçtı… Plüton’a ulaştıktan sonra yoluna devam etti…; ‘havan tokmağı’ görünümlü Arrokoth’un da yakınından geçti… Kuiper Kuşağı içinde yol alarak, uzaklaşmaya devam etmekte…

NASA’nın New Horzons Projesinin ‘Baş Araştırmacısı’ (Primary Investigator-böyle adlandırılmakta; Southwest Research Institute-SwRI) Alan Stern, spacedaily.com’da bugün yayımlanan yazısında, bu aracın halen, Güneş Sisteminin dış bölgesine doğru koşturmakta olduğunu söylemiş…; Tam ifadesiyle: ‘…it speeds farther and farther…’.

Bu ifadesinden hareketle, kendisine bugün, aracın hızının artmakta mı, yoksa azalmakta mı olduğunu, ayrıca, bu hızı nasıl ölçtüklerini sorduk…

Kendisi, nezaket gösterip, sorumuzu hemen cevapladı…: ‘Aracın hızı, her yıl, %1 oranında azalmaktaymış…; aracın hızını da, gönderdiği sinyallerin Doppler etkisi ölçülerek hesaplanmaktaymış…; sinyal genliğindeki değişim (uzama) ölçülerek…

*

Bu aracı yöneten ekip, Temmuz-Ağustos döneminde, aracın Morötesi Spektrometresini yöneten bilgisayarına yeni bir yazılım yüklemiş… Peki, bu kadar çaba neden…?

Alan Stern, bu aracın üç yıl daha izlenebilmesi ve yönlendirilebilmesi için, ödenek bulmaya çalıştıklarını söylüyor… Bu ödenek sağlanabilirse, aracın yolu üzerindeki üçüncü bir cisme yönlendirilmesi mümkün olabilecek…

Stern’in bu açıklamasından, NASA’nın bu aracı, en iyi olasılıkla, üç yıl daha izleyeceği anlaşılıyor…; iki yıl da biz verelim…: beş yıl…!

Hızı doğrusal bir şekilde azalırsa, bu aracın gidebilecek 90+ yıllık bir yolu var demek… Bu süre sonunda, uzayda, başka uzak hedeflere ulaşma şansı kalmayan ve uzayda bölgesel gravitasyon kuvvetleri etkisinde hareket eden bir ‘kuş tüyü’ haline gelecek…

New Horizons aracı ne kadar uzaklaşabilir…?

Herhalde, en fazla, Oort Bulutunun (Oort Cloud) iç sınırına kadar…; daha öteye değil…!

Yararlanılan Kaynak:

https://www.spacedaily.com/reports/Keeping_our_eyes_on_New_Horizons_999.html

NASA’nin Ay’a ilk yolculuğu Şubat 2022’de…! (NASA will return to the Moon in February, 2022…!)

Nasa’s Orion spacecraft at the Kennedy Space Center in Florida.
NASA’nın Orio aracı Kennedy Uzay Merkezinde. (Kaynak: Joe Marino/UPI/REX/Shutterstock; The Guardian)

NASA, 2022 Şubat’ında Ay’a insansız bir yörünge aracı göndereceğini duyurdu…

The Guardan’da da, 23 Ekim 2021’de yayımlanan bu haberde, NASA’nın, 2024’e planlı olan Ay’a insanlı araç gönderme planının bir parçası olarak, Orion Kapsülünü kendisinin Space Launch System roketiyle gönderecek… Bugünlerde bu sistemin son testleri yapılmakta…

Nasa’s Lucy spacecraft launches atop an Atlas V rocket from Cape Canaveral in Florida

Space Launch System roketinin daha öncelerde gerçekleştirilen bir test uçuşu.

NASA’nın bu cuma gerçekleştirilen basın konferansında, bu Aracın Şubat 2022’de gerçekleştirilecek fırlatılışından önce, iletişim sistemi başta olmak üzere daha bir çok testi gerçekleştirilecek…

‘Artemis 1’ adı verilen bu ‘insansız-kapsül’ uçuşunu, başarılı olduğu taktirde, 2024’te, insanlı ‘Artemis 2’ uçuşu takip edecek… Bu uçuşla, Ay yüzeyine biri kadın iki astronotun indirilmesi bekleniyor…

NASA, bundan 52 yıl önce, 1969’da, astronotlar Neil Armstrong ve Edwin Aldrin’i Apollo 11 aracıyla Ay yüzeyine indirmişti…

Apollo Programı kapsamında, 1969-1972 döneminde, Ay yüzeyine 12 kişi indirildi… (Apollo 13 ekibi, yolculukta yaşanan bir kaza sebebiyle, Ay’ın etrafından dolandıktan sonra Dünyaya geri getirilebildi…! (Tom Hanks’ın başrolünü oynadığı Apollo 13 adlı filmi izlemenizi öneririz…)

NASA, Uluslararası Uzay İstasyonu ve bu İstasyona astronot taşıyacak Uzay Mekiği inşaasına öncelik vermek için, Apollo Ay uçuşlarına son vermişti…

Ay’a yapılan bu yolculuklarda Ay’dan, toplamda, 340+ kilogram kadar Ay-Taşı/Tozu getirildi…

Yararlanılan Kaynak:

https://www.theguardian.com/science/2021/oct/23/nasa-announces-uncrewed-flights-around-the-moon-to-begin-in-february-2022