Güneş-Dünya Sisteminin Lagranj Bölgeleri. (Kaynak: spacedaily.com)
Spacedaily.com’da 2 Şubat 2022’de yayımlanan bir haberde, Dünyanın yeni bir ‘Lagranj’ asteroidinin belirlendiği duyuruldu…!
Güneş-Gezegen Sistemlerinin ‘Lagranj Bölgeleri’ (Lagrange Points; Lagranj Noktaları…demiyoruz…!) asteroidlerin ‘tutsak’ edildikleri bölgeler/ hacimler… Güneş-Jüpiter Sisteminin L4 ve L5 bölgelerine hapsolan asteroidlere (genel bir ifade olarak ve/veya sadece L4 bölgesinde olanlara ) ‘Trojan (Truva) Asteroidleri’ adı verildi… ‘Lagrange Bölgeleri’, gravitasyonel olarak Güneş-Gezegen sisteminin (Gerçekte tüm ikili gök cismi sistemlerinin), etkileyen gravitasyon kuvvetlerinin bileşkesi açısından, içine girecek cisimleri denge konumunda tutan/hapseden bölgeleri/hacimleri… Şüphesiz, bu denge, sabit konumda kalınan bir denge olmayıp, yörünge hareketi yapılarak, hapsolunan hacim içinde kalınmayı sağlayan bir ‘hareketli-denge’…
Daha genel adlandırmak gerekirse, bu asteroidlere Lagranj Asteroidleri demek daha doğru…! (Aile kalabalıklaşınca, daha detaylı bir adlandırma, ayrıca, düşünülebilir…; Jüpiter Sisteminde olduğu gibi…)
Spacedaily.com’da yayımlanan bu haberde, University of Alicante ve Institute of Cosmos Sciences (ICCUB)’den (University of Barcelona, İspanya), araştırmacı Toni Santana-Ros yönetimindeki bir araştırma grubunun, Dünyanın ikinci bir asteroidinin (2020 XL5) belirlendiği duyuruldu… (Bu kapsama girecek asteroidlere, sadece, ‘Dünyanın’ demek, Güneşe karşı-biraz-haksızlık olur…! Gerçekte, Güneş mevcut olmasaydı, ‘L Tipi’ bu asteroidler ‘*Temel’in Dedesi’… gibi olurdu…!)
Araştırmacılar, yaklaşık on yıldan beri, Dünyanın ikinci bir asteroidinin mevcut olup olmadığını araştırmaktaydı…Bu araştırma bulgularıyla ilgili bir makale ‘Nature Communications’ adlı dergide yayımlandı…
Araştırmacılar, ‘L5’ bölgesinde dolanan 2020 XL5’in, Güneş-Dünya Sisteminin Lagrange Bölgesinde dolanan ikinci (geçici) asteroid olduğunu söylüyor… Bu gök ciminin/taşının bu bölgede dörtbin yıl kadar kalacağı hesaplandı… Gerçekte, bu gök cisimleri hapsoldukları bu bölgelerde, kütle ve yörüngelerine de bağlı olarak, sınırlı süreler için kalmakta… Yine de, bu süreler, binlerce-onbinlerce yıl olarak hesaplanan süreler…!
Araştırmacılar, belirlenen bu gök cisminin boyunun bir kilometre kadar olduğunu açıkladı… (Bu sebeple, ona ‘asteroid’ dedik…!)
Dünya-ilişkili olarak, bu bağlamda belirlenen ilk gök cismi olan ve 2011’de belirlenen, 2010 TK7’nin boyu 0.3 kilometre kadardı… (Boyu 1 km’den küçük olduğu için ‘asteroid’ deyemedik…!)
Araştırmacılar, L4/L5 bölgelerindeki (olası) gök cisimlerini gözleyebilmek için, gündoğumundan önce, birkaç dakika ile sınırlı bir gözlem aralığının (time window) mevcut olduğunu, Güneş ışığının perdeleyici etkisi sebebiyle, belirlenebilmelerinin çok zor olduğunu söylüyor…
Arizona’daki (ABD) 4.3 metre çaplı Lowel Discovery teleskobunu ve 4.1 metre çapındaki SOAR teleskobunu (National Science Foundation NOIRLab, Cerro Pachon, Şili) kullanan araştırmacılar bu keşfi gerçekleştirebildi…
Bu bölgelerdeki asteroidlerin, ilişkili gezegenin (Dünyanın) oluşum sürecinden kalan (ilkel) gök cisimleri olarak değerlendirilmeleri sebebiyle, araştırılmaları, Güneş Sisteminin oluşumuna ışık tutacak olmaları açısından önemli… Haliyle, gelecekte araç gönderilerek gerçekleştirilecek incelemeler için potansiyel-aday gök cisimleri…
L4/L5 Bölgelerinde dolanan bu gök cisimlerinin Güneş etrafındaki yörüngeleri Dünyanın yörüngesine yakın konumda olduğundan, bunlara araç göndermenin, nispeten, kolay olacağı düşünülüyor…
(*Aileden uzaktaki Temel’in Dedesi vefat eder…Bu haberi alan arkadaşı, Temele bu haberi bir türlü veremez… Ancak, vefat haberlerinin geciktirilmemesi gerekir… Arkadaşı, bu haberi daha fazla geciktiremez ve sonunda Temel’ der:
‘Temel’…!
Ha…!
‘Senin Deden var ya…’
Evet, var…Ne olmuş…?
‘Nah…var’…!)
Yararlanılan Kaynak:
https://www.spacedaily.com/reports/New_Earth_Trojan_asteroid_999.html
HAVACILIK VE UZAY 