Temsili bir ORC (Kaynak: space.com)
Brian Koberlein tarafından space.com’da 24 Mart 2022’de yayımlanan bir haberde, Radyo Dalgası frekansında ışıma yapan ve Samanyolu’ndan daha büyük olan ‘çember-görünümlü’ gök cisminin yeni fotoğraflarının çekildiği duyuruldu…
Astronomlar, uzay ortamında çember-görünümlü cisimlerle sıkça karşılaşıldığını söylüyor… Süpernova kalıntısı, gezegen-bulutsuları veya uzayın yıldız-doğuran bölgelerinde mevcut olan iyonize gazın radyo dalgası frekansında ve çember şeklinde ışıma yapabildiğini söylüyor…
2019’dan beri gözlenmekte olan bu devasa ışıma-çemberlerinin (Odd Radio Circles-ORC) çapının, Samanyolu’nun çapının on katı kadar olabildiği belirlendi…
Astronomlar bu ORC’leri, gökadayla ilişkili olarak, eliptik gökadanın etrafını saracak şekilde konumlanmış olduğunu belirledi…
Araştırmacılar, ORC’lerin, boyutlarını da dikkate alarak, çok uzak geçmişte meydana gelmiş gama-ışını patlaması (gamma-ray burst) gibi çok güçlü bir olay sonunda oluştuğunu düşünüyor…
Şok dalgaları kızılötesi ve x-ışını dalgaboylarında gözlenebilirken, ORC’ler sadece Radyo Dalgası frekansında gözlenebilmekte…!
MeerKAT Radyo Teleskobunu kullanan astronomlar, bilinen altı adet ORC’nin birinin, bugüne kadar en yüksek çözünürlükteki yeni görüntülerini elde ettiler… Böylece, çembersel yapısını görüntüleyebildiler…
Araştırmacılar, gözlenen bu ışımanın sinkratron-ışımasıyla (synchrotron radiation) ile uyumlu olduğunu söylüyor… Elektrik yüklü atom-altı parçacıklar manyetik alana yakalandıklarında (manyetik alan içinde ivmelendiklerinde) zayıf bir radyo-frekansı ışıma yapar… Bu ışıma difüze bir plazmayla birlikte oluşurken, bir yıldız doğumunda veya çok büyük kütleli iki Kara Deliğin birleşme sürecinde, küresel bir gaz katmanının dışa/uzağa doğru itildiğinin de işareti olur…
Araştırmacılar, ORC’lerin gökada içindeki çok büyük kütleli bir Kara Delik tarafından da oluşturulabileceğini söylüyor…
Aktif Gökadasal Kara Delikler veya Aktif Göadasal Çekirdekler (AGN) Kara Deliklerin çevresinden, maddenin ışık hızıyla saçılabildiği (ışıyabildiği) belirlendi… Bu fışkırmalar/saçılmalar, gözlem doğrultumuzda, zaman içinde büyük hacimlerde radyo dalgası ışıma küreleri (radyo dalgası frekansında ışıyan plazma; ‘lobe’) oluşturabilir… Bakış yönünden görünümüyle bu plazma küreleri ışıma arkları/yayları olarak gözlenebilir…
Kilometrekare büyüklüğündeki teleskop (SKA) gözlem için hazır olduğunda, astronomlar ORC’lerin kökenini daha net belirleyebileceklerini söylüyor…
Bekleyip, göreceğiz…!
Yararlanılan Kaynak:
HAVACILIK VE UZAY 
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.