Phaethon’un yörüngesi.
Asteroid Phaethon (temsili)
(Kaynak: Heather Roper/University of Arizona; livescience.com)
Phaethon’un yörüngesi.
Hanneke Weitering’in space.com’da 24 Ekim 2018’de yayımlanan yazısına bakarsanız…olur !
Asteroid 3200 Phaethon, beş kilometre kadar boyda, mavi bir asteroid. Geminid Meteor Yağmuruna yol açtığı düşünülen ve Dünyanın yakınından periyodik olarak geçen bu gök cismi, geçen yılki geçişinde, astronomlar tarafından detaylı olarak incelendi. Periyodu 1.4 yıl süren yörüngesinin eksantrikliği çok büyük olan bu gök cismi Güneşe fazlasıyla yaklaşırken, Marsın ötesine kadar da uzaklaşmakta. Böyle yörüngeler asteroidlerden ziyade kuyruklu yıldızlarda karşılaşılmakta.
Ancak bu gök cismi Güneşe yaklaştığında bir kuyruklu yıldız görünümü vermemekte; bir gaz / toz kuyruğu oluşturmamakta.
Phaethon, 16 Aralık 2017’de Dünyanın 10.3 milyon kilometre kadar yakınından geçti. Bu, 1974’ten buyana en yakından geçişti.
Phaethon’un bu yakın geçişi NASA’nın Hawaii’deki Infrared Telescope Facility (Mauna Kea)’deki teleskopla ve Tillinghast Teleskobuyla (Mount Hopkins; Arizona) gözlendi.
Astronomlar, Phaethon’un çok daha büyük, başka bir mavi asteroid olan Pallas’tan kopmuş bir parça olabileceğini düşünmekteydi. Ancak, bu iki gök cismi arasındaki parlaklık (albedo) farkı bu tezi sorgulanır kılmakta.
Bu gök cisminin mavimsi rengi onun Güneşe yaklaştığı dönemlerde 800 santigrad dereceye (mutfaklardaki fırınların pişirme sıcaklığının dört katı) kadar ısındığını göstermekte. Her yıl Aralık ayında gözlenen Geminid göktaşı yağmuru, kuyruklu yıldızdan farklı bir kaynaktan doğmuş olduğu düşünülen bir gök olayı. Kuyruklu yıldızlar, Güneşe yaklaştıklarında, yapılarındaki buzlu maddenin çözünmesiyle açığa çıkan taş ve toz parçacıkları yörüngeye-hapsolmuş göktaşlarını ve uzay tozlarını oluşturmakta. Bu yörüngesel maddenin Dünya ile karşılaştığı dönemlerde de, bilinen göktaşı yağmurları meydana gelmekte.
Phaethon’un 1983’teki keşfinden önce, astronomlar, Geminid göktaşı yağmurunun kaynağını bilememekteydi. Yapılan araştırmalardan sonra, bu gök cisminin aranan kaynak-cisim olduğu sonucuna varıldı. Bu gök cisminin meteor yağmuruna yol açan taş-toz birikintisini nasıl oluşturduğu tam olarak bilinememekle birlikte, bu gök cisminin başka biriyle çarpışması sonunda oluşmuş olma olasılığı yüksek görünmekte. Bir başka olasılık ise, Phaethon’un gaz ve tozunu zaman içinde kaybetmiş bir kuyrukluyıldız kalıntısı olması.
Japonya Havacılık ve Uzay Araştırma Ajansı (JAXA) bu gök cismine bir araç göndermeyi planlamakta. DESTINY (Demonstration and Experiment of Space Technology for Interplanetary Voyage, Phaethon Fyby and Dust Science) adı verilen bu görev aracının 2022’de fırlatılması sözkonusu.
Yararlanılan Kaynaklar:
https://www.livescience.com/63905-bizarre-blue-space-rock.html
(Bugünün seçimi)
